اندازه گیری و تحلیل کارایی گمرکات غیرمرزی با استفاده ازتکنیک تحلیل پوششی داده های چند مو لفه ای

گمرک جمهوری اسلامی ایران، یکی از سازمانهای موثر در حوزه تجارت و اقتصاد است.از طرفی تعدد و پراکندگی واحدهای گمرکی موجب شده تا از سرمایه های فیزیکی و انسانی، به طور مطلوب استفاده نگردد. لذا مطابق ماده 106 قانون برنامه پنجم توسعه، مقرر شد تا پایان سال سوم برنامه، حداقل سی درصد از گمرکات کم فعال کشور کاهش یابد، دراین خصوص بحث عملکرد و کارایی واحدهای گمرکی حایز اهمیت است. هدف این تحقیق، تعیین میزانکارایی و تحلیل علت ناکارایی واحدهای گمرکی غیرمرزی است. براین اساس 23 واحد گمرکی از میان 142 واحد، از حیث تشابه فعالیت، انتخاب و سه متغیر ورودی و چهار متغیر خروجی تعیین و ابتدا با استفاده از مدلBCCتحلیل پوششی دادهها، کارایی واحدها، اندازه گیری می شود. سپس مدل اصلی تحقیق با درنظرگرفتن دو مولفه اساسی برای هر گمرک بر مبنایDEA چند مولفه ای ایجاد و کارایی مولفه ها برای هر واحد محاسبه و تحلیل میگردد. نتایج نشان می دهد، گمرکات سمنان، شهرکرد و همدان بالاترین رتبه کارایی و گمرکات اهواز، شیراز و زاهدان پایین ترین رتبه را کسب نمودند. همچنین دو متغیر تعداد پروانههای صادره و میزان درآمد وصولی بیشترین تاثیر را بر کارایی واحدهای گمرکی دارند.

Keywords:

کارایی , گمرکات غیرمرزی , تحلیل پوششی داده هاDEA , تحلیل پوششی دادههای چند مولفه ای