محمد انصاری - دانشیار گروه کلامی شیعه، دانشگاه ادیان و مذاهب، قم، قم، ایران
فاطمه عاطفی فرد - دانشجوی کارشناسی ارشد تاریخ تشیع، دانشگاه ادیان و مذاهب قم، قم، ایران

پیدایش تشیع به عنوان یک بخش تاریخی؛ پس از شهادت علی (ع) در قالب قیام های متعدد با انگیزه های متفاوت با محوریت امام که از منسوبین پیامبر و امامان اصلی بودند، به افتراق گرایید، زیرا درک صحیح از نقش راستین امام نداشتند. ا مام جعفر صادق ابعاد فرهنگی و علمی تشیع را به بالاترین مرحله رساند. در بخش سیاسی، ولیعهدی امام رضا منجربه تضارت آرای گردید. نقش ایرانیان در قیام هایی مانند خوارج، زیدیه، اسماعیلیه موجب افتراق بین هرکدام گردید. در قرن دهم؛ صفویه اولین حکومت مقتدر تشیع امامیه و دعوت کننده علمایی مانند کرکی از جبل عامل به داخل ایران بودند. اواخر قرن چهاردهم ه.ق. اهمیت ولایت فقیه که از قرن 5 و 6 در حوزه های درسی مورد بحث علما بود، جمهوری اسلامی ایران ولایت فقیه را منشاء حاکمیت قرارداد. علمای شیعه دیدگاه های خود را همواره به روز و بر پایه اعتدال نگه داشته و پاسخ گوی انحراف، افراط و تفریط در میان فرق تشیع هستند و در جهت تنویر دیدگاه ها در مجامع جهانی تلاش می کنند. از این طریق به ستمدیدگان خاورمیانه برای تعیین حاکمیت خود اعتماد می دهند. خاورمیانه با آسیب های فرقه همچنان گرفتار است. یکی از دلایل وحدت در بین شیعیان می تواند تقویت ولایت فقیه باشد که با شرایط موجود درست مدیریت شود.

تشیع، افتراق، غدیر خم، خوارج، ولایت فقیه، انتظار، ایرانیان