شیوا براهویی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد بین المللی خرمشهر-خلیج فارس گروه حقوق خصوصی، خرمشهر، ایران
صادق علیخانی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد بین الملل خرمشهر-خلیج فارس، استاد راهنما، گروه حقوق خصوصی، خرمشهر، ایران

در آیین دادرسی اسلامی علم دادرس به عنوان یکی از ادله اثباتی مورد پذیرش بیشتر فقیهان امامیه قرار گرفته است و از طرفی استناد به آن برای اثبات دعاوی یکی ازمسایل دیرینه و پرسابقه فقهی است که امروزه خودمساله سازشده وموردتوجه دستگاه قضایی است. این سوال که آیاقاضی میتواند در دادرسی خودرابی نیازازدلی لارایه کرده اند، از دیرباز در حقوق مامطرح شده است و فقها درباره چندوچون آن به بحث وگفتگو پرداخته اند. لذا تحقیق حاضر در جهت شناسایی، اهمیت، تعریف،میزان تاثیر و طرق ارزیابی علم دادرس، مکتوب گردیده است و سرآنجام پس از طرح مباحث مربوطه به این نتیجه میرسد که گرچه نظر مشهور فقهای امامیه حاکی از اعتبار مطلق علم قاضی است، اما در حقوق موضوعه ایران باتوجه به قوانین موجودتنها علم ناشی ازادله معتبر دانسته شده و علم شخصی دادرس فقط کارکرد کنترلی سایر ادله را برعهده دارد.

علم دادرس، اثبات دعاوی مدنی، فقه، آیین دادرسی