ندا کوشا - کارشناس ارشد، گروه زیست دریا،دانشکده علوم دریایی و اقیانوسی، دانشگاه علوم و فنون دریایی خرمشهر، خرمشهر
نگین سلامات - استادیار، گروه زیست دریا، دانشکده علوم دریایی و اقیانوسی،دانشگاه علوم و فنون دریایی خرمشهر، خرمشهر
محمدتقی رونق - استادیار، گروه زیست دریا، دانشکده علوم دریایی و اقیانوسی،دانشگاه علوم و فنون دریایی خرمشهر، خرمشهر
عبدالعلی موحدی نیا - دانشیار، گروه زیست دریا، دانشکده علوم دریایی و اقیانوسی،دانشگاه علوم و فنون دریایی خرمشهر، خرمشهر

هورمون های محور هیپوفیز-تیرویید نقش مهمی در حفظ شرایط طبیعی بدن مهره داران دارند. از ای نرو اختلال در عملکرد این محور می تواند بر سایر بخش های بدن تاثیر گذارد. در تحقیق حاضر، 50 قطعه ماهی بیاح نر و ماده )میانگین وزنی 2/ 8 ± 51 / 45 گرم و میانگین طولی 88 / 0± 25 / 16 سانتی-متر( از پنج ایستگاه در خور موسی شامل: 1( پتروشیمی 2( غنام 3( زنگی 4( دورق 5( پاتیل و همچنین 10 قطعه ماهی بیاح نیز از خور سجافی واقع در خور موسی به عنوان ایستگاه شاهد جمع آوری شد. پس از خون گیری و جداکردن پلاسمای خون ماهیان، سطح هورمونهای تری یدوتیرونین ) T3 ( و تترایدوتیرونین ) T4 ( به روش الایزا در پلاسمای خون این ماهیان مورد سنجش قرار گرفت. همچنین، نمونههایی از بافت تیرویید ماهیان اخذ شده، در فرمالین 15 درصد تثبیت گردید و بر اساس روش مرسوم بافت شناسی مورد مطالعه قرار گرفت. در پلاسمای ماهیان جمع آوری شده از ایستگاه پاتیل به ترتیب کمترین و بیشترین مقدار هورمون های T3 و T4 مشاهده شد. همچنین تغییرات آسیب شناسی بافتی )هیستوپاتولوژیک( مانند خون ریزی در ماهیان صید شده از خور پتروشیمی مشاهده گردید. نتایج این تحقیق نشان دهنده اثرات منفی آلاینده های محیطی بر تعادل هورمو نهای تیروییدی بود

محور هیپوفیز-تیرویید، بیاح، تترایدوتیرونین، تری یدوتیرونین