مریم سلیمانی دینانی - کارشناسی ارشد روانشناسی عمومی
مهناز علی اکبری دهکردی - استادیار دانشگاه پیام نور تهران
علی اصغر کاکوجویباری - دانشیار دانشگاه پیام نور تهران
اعظم مرادی - استادیار دانشگاه پیام نور شهرکرد

هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی آموزش ایمن سازی در برابر فشار روانی بر میزان ابراز وجود، میزان احتمال بروز رفتار غیرجراتمندانه و درجه ناراحتی دانش آموزان معلول جسمی حرکتی دختر انجام گرفت. روش بررسی: در این مطالعه به شیوه نیمه تجربی، از کلیه دانش آموزان دختر مقطع متوسطه مدرسه معلولان جسمی حرکتی شهر اصفهان در سال 1389، 21 نفر به صورت نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند و به شیوه تصادفی در دو گروه آزمایشی ( 10 نفر) و گواه ( 11 نفر) قرار گرفتند. روش جم عآوری داده ها و ابزار پژوهش: به منظور گردآوری داده ها در این پژوهش از پرسشنامه ابراز وجود گمبریل - ریچی استفاده شده است. به این ترتیب پیش از برگزاری اولین جلسه آموزش ایم نسازی در مقابل فشار روانی با استفاده از پرسشنامه ابراز وجود در مورد گروه آزمایشی وگواه، پیش آزمون اجرا شد؛ سپس برای گروه آزمایشی 8 جلسه هفتگی 90 دقیقه ای برنامه آموزشی برگزار شد. در هر یک از این جلسات یکی از مهارت های اساسی مطرح شده در مدل مایکنبام آموزش داده و بلافاصله بعد از اتمام جلسات آموزشی بر روی هر دو گروه آزمایشی و گواه پس آزمون اجرا شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از تحلیل کوواریانس استفاده شد. یافته ها: تحلیل نتایج نشان داد که آموزش ایمن سازی در مقابل استرس باعث افزایش معنی دار ابراز وجود (0/01> p) شده و همچنین موجب کاهش احتمال بروز رفتار ( 0/01> p) و کاهش درجه ناراحتی (0/01> p) دانش آموزان معلول جسمی حرکتی دختر شده است. نتیجه گیری: براساس یافته های پژوهش می توان نتیجه گرفت که آموزش ایمن سازی در برابر استرس موجب تقویت ابراز وجود دانش آموزان معلول جسمی حرکتی دختر م یشود. لذا چنین برنامه ای به منظور افزایش توانایی دانش آموزان استثنایی به کلیه حرفه های دست اندر کار یادگیری این دانش آموزان پیشنهاد می شود.

آموزش ایمن سازی، معلولان جسمی حرکتی، ابراز وجود، رفتار غیر جراتمندانه، درجه ناراحتی