جواد طباخی ممقانی - دانش آموخته مقطع دکتری علوم سیاسی دانشگاه علامه طباطبایی(ره)

با وقوع انقلاب ژانویه 2011 در مصر، این کشور برای چندین ماه آبستن تحولات دوران گذار بیداری اسلامی قرار گرفت و فضای سیاست این کشور پیچیده و پرابهام شد. در اینجا اگر بپذیریم که اندیشهها در استمرار یکدیگر معنا مییابند به تبع شناخت فضای اندیشه ورزی منتج به شکل گیری این تحولات برای درک دقیقتر مسایل امروز مصر ضروری مینماید.بر این اساس این نوشتار به دنبال ارایه رویکردی نظری در خصوص تحولات شکل گرفته در کشور مصر بوده و درصدد است با کاربست رهیافت امنیت هستی شناختی که به ویژه توسط آنتونی گیدنز مورد نظر قرار گرفته است، مجموعه عناصر و عوامل تاثیرگذار در شکل گیری فرآیند اعتراضات در مصر را بررسی کند. فرضیه اصلی مقاله این است که ملت مصر به عنوان مردمی پیشرو در جهان اسلام بهویژه در حوزه اندیشه و تمدن،در طی سالهای زمامداری مبارک، با تعارضی جدی در هویت اسلامی و دینی خود مواجه شد و به همین دلیل در جهت بازسازی هویت از دست رفته خود همت گماشت. این بازسازی، نمود خود را در بروز اعتراضاتی نشان داد که در نهایتبه سقوط رژیم مبارک انجامید.در اینجا احساس تحقیر مردم مصر در دو حوزه داخلی و خارجی و عدم تامین حس احترام که از آن به عنوان عزت یاد شده است، موجب سرنگونی رژیم مبارک در بیست و پنجم ژانویه سال 2011 شد. با این حال به نظر میرسد به واسطه فقدان شرایط و تجربه دموکراسی در مصر، با سقوط مبارک و در طی سه سال اخیر، مردم و برخی سیاستمداران مصر در حالی که هنوز در حال تمرین مشق دموکراسی و عزتمداری بودند، بازیگران نظامی با بهره گیری از این شرایط درصدد برآمدند تا درس دموکراسی را به بقیه بازیگران صحنه سیاسی مصر بیاموزند و سقوط دولت مستعجل مرسی و تحولات پس از آن که در نهایت منجر به روی کار آمدن عبدالفتاح سیسی شد مهمترین شواهد این مدعاست

مصر، هویت، عزت، امنیت هستی شناختی، شرم