شناسایی برخی تقلبات زعفران (Crocus sativus L.) با استفاده از نشانگرمولکولی ITS

زعفران (Crocus sativus L.) یکی از گرانترین ادویههای دارویی جهان است که تولید محدود و قیمت بالای آن باعث شده تا در این گیاه تقلبات زیادی صورت بگیرد، این تقلبات بیشتر شامل افزودن مواد گیاهی و شیمیایی مشابه زعفران میباشد.برای تعیین این تقلبات روشهای مختلفی گسترش یافته است که بیشتر آنها براساس مشخصات مورفولوژیکی، آناتومی و آزمونهای شیمیایی است. این مطالعه نشان دهنده ی یک روش نوین برای تعیین تقلبات زعفران بر اساس روش های مولکولی وابسته به واکنش زنجیره ای پلیمراز می باشد که در آن از نشانگر مولکولی (Internaltranscrribed spacer -2) ITS-2استفاده شده است. در این بررسی از یک آغازگر عمومی بر مبنای ناحیه 5/8 S rDNA و آغازگرهای اختصاصی برگشتی بر مبنای ناحیه ITS-2 در گونههای مختلف تقلبات گیاهی و غیر گیاهی نظیر کلاله انار، ذرت، گلرنگ، زردچوبه، فلفل قرمز خرد شده و همچنین گوشت گاو و شتر برای انجام واکنش زنجیرهای پلیمراز استفاده گردید. بعد از انجام واکنش، نوار مربوط به توالیITS-2 در چندین نمونه گیاهی شامل ذرت، گلرنگ، انار، فلفل قرمز و زردچوبه و همچنین گوشت گاو و شتر بهعنوان تقلبات رایج زعفران، تکثیر شدند. نتایج این آزمایش نشان داد که استفاده از تمامی آغازگرها در قالب واکنش PCR چندگانه سبب تکثیر تمامی نوارهای مربوط به انواع تقلبات میشود. اگرچه اکثر نوارها در ژل آگارز 2 درصد مشاهده شدند و لکن استفاده از ژل پلی آکریل آمید20 درصد منجر به تفکیک بهتر نوارها بر روی ژل گردید. این روش کارایی لازم برای تشخیص تقلبات زعفران در سطح یک درصد وزنی از مخلوط تقلبات را دارا می باشد.

Keywords:

زعفران , تقلبات , واکنش زنجیره ای پلیمراز , توالی ITS 2