مهسا اقحوانی شجری - دانشجوی دکتری اگرواکولوژی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد.
پرویز رضوانی مقدم - استاد گروه زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد
علیرضا کوچکی - استاد گروه زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد
حمیدرضا فلاحی - استادیار گروه پژوهشی زعفران، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بیرجند

به منظور مطالعه اثرات بافت خاک بر عملکرد گل و بنه زعفران، آزمایشی در سال زراعی 1392-93 در دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با چهار تیمار و چهار تکرار در جعبه اجرا شد. تیمارهای آزمایشی عبارت بودند از: %100 -1 خاک مزرعه + کود گاوی، %70-2 خاک مزرعه %30 + ماسه بادی، -3 %70 خاک مزرعه %30 + ماسهبادی + کود گاوی و %70 -4 ماسه بادی %30 + خاک مزرعه + کود گاوی. نتایج آزمایش بیانگر اثر معنیدار بافت خاک بر تمامی صفات مربوط به عملکرد گل و بنه زعفران بود. مقایسه میانگینها نشان داد که بیشترین وزن تر گل، وزن خشک کلاله (به ترتیب 1/59 و 0/10 گرم در هر جعبه کاشت) و وزن خشک گلبرگ 0/12) گرم در هر جعبه کاشت) در تیمار %70 ماسه %30 + خاک + کود گاوی به دست آمد. بیشترین تعداد بنه با قطر 2-3 سانتیمتر، در تیمار %70 خاک %30 + ماسه + کود گاوی 3/75) عدد در هر جعبه کاشت) و بیشترین تعداد بنه با وزن 3-6 1/75) عدد در هر جعبه کاشت) و 6-9 گرم 1/25) عدد در هر جعبه کاشت)، در تیمار %70 ماسه %30 + خاک + کود گاوی به دست آمد. افزون بر این، کمترین مقادیر اکثر صفات مورد مطالعه در تیمار %100 خاک مزرعه + کود گاوی مشاهده شد. بهطورکلی، کاشت زعفران در خاک دارای بافت سبک موجب بهبود رشد بنه و افزایش عملکرد گل و کلاله شد. بنابراین، به نظر میرسد میتوان با کاشت زعفران در زمینهای دارای بافت مناسب و یا از طریق اصلاح خاک و سبکتر کردن بافت خاک مزرعه، عملکرد گل و بنه گیاه زعفران را افزایش داد.

بستر کشت، ساختمان خاک، زعفران، کود گاوی، کلاله