مرضیه مکرم - استادیار گروه مهندسی مرتع و آبخیزداری، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی داراب، دانشگاه شیراز
مجید حجتی - کارشناس ارشد سنجش از دورو سیستم اطلاعات جغرافیایی، دانشگاه تهران
عبدالرسول زارعی - استادیار گروه مهندسی مرتع و آبخیزداری، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فسا

افزایش قدرت تفکیک مکانی به منظور افزایش میزان اطلاعات در مدل رقومی ارتفاع ) DEM ( از جمله مهمترین موضوعات در ژیومورفولوژی کمی محسوب م یشود. تاکنون مدل های مختلفی به منظور افزایش قدرت تفکیک مکانی ارایه شده است که از بین مد لها، مدل جاذبه به عنوان جدیدترین مدل، دارای دقت بسیار بالایی می باشد. این مدل برای اولین بار به منظور افزایش قدرت تفکیک مکانی بر روی تصاویر ماهواره ای استفاده شده است. در این تحقیق از مدل جاذبه برای اولین بار به منظور افزایش قدرت تفکیک مکانی DEM استفاده شد. در بررسی حاضر، از دو مدل همسایگی پیکسل های مماس ) Touching ( و مدل همسایگی چهارگانه ) Quadrant ( به منظور تخمین مقادیر زیر پیکسل ها استفاده گردید. در مدل جاذبه احتیاجی به کالیبره کردن و آموزش الگوریتم همانند الگوریت مهای یادگیری ماشین نیست، این امر موجب م یشود که زمان محاسبات برای اجرای الگوریتم کم شود. پس از تولید تصاویر خروجی برای زیر پیکسل ها، در مقیاس های 2، 3 و 4 با همسایگی های متفاوت، بهترین مقیاس با مناس بترین نوع همسایگی با استفاده از نقاط کنترل زمینی تعیین شد و مقادیر RMSE برای آن ها محاسبه شد. تعداد کل نقاط کنترل زمین مستخرج از عملیات نقشه برداری، 2118 نقطه بود. مقدار RMSE برای هر DEM به صورت جداگانه محاسبه شد. نتایج نشان داد که با استفاده از مدل جاذبه صحت تصاویر خروجی بهبود بخشیده شده و همچنین قدرت تفکیک مکانی آ نها نیز افزایش پیدا کرده است. بر اساس نتایج از بین مقیاسها با همسایگی های مختلف، مقیاس 3 و مدل همسایگی چهارگانه نسبت به سایر روش ها دارای بیشترین دقت با کمترین میزان 5/54( RMSE ( برای 30 DEM متر و 90 DEM متر ) 9/13 ( می باشد.

زیرپیکسل، مدل رقومی ارتفاع DEM ، قدرت تفکیک مکانی، مدل جاذبه