جلال الدین قیاسی - دانشیار دانشگاه قم
احسان سلیمی - دانشجوی دکتری حقوق جزا و جرم شناسی دانشگاه قم (نویسنده مسیول)

قانون مجازات اسلامی در ماده 122 به طور خاص برای شروع به جرم و در تبصره همین ماده برای جرم محال، مجازات تعیین نموده است. مطابق با این ماده جرم انگاری از شروع به جرم و جرم محال برحسب درجه مجازات صورت گرفته است. این پژوهش با ملاحظه مباحث فقهی و مقارنه با خقوق عرفی، به ارزیابی مجازات جرایم ناتمام در قانون مجازات اسلامی پرداخته است. یافته های این پژوهش نشان می دهد که جرم انگاری شروع به جرم، عدم توجه قانون گذار به ماهیت و نوع جرایم از حیث فعل مثبت یا ترک فعل بودن ، مطلق یا مقید بودن و ... صحیح نیست و باعث کثرت مصادیق شروع به جرم نیز گشته است. شدت مجازات ها اشکال دیگری است که به مجازاتجرایم ناتمام در قانون مجازات اسلامی وارد است در خصوص جرم محال نیز صحیح آن بود که مقنن لاهوت و اقدامات تامینی و تربیتی به جای مجازات، رفع حالت خطرناک مرتکب را دستور کار قرار می داد.

جرایم ناتمام، تجری، شروع به جرم، جرم عقیم، جرم محال، در حکم شروع به جرم