بررسی کاخ در دوران صفویه و قاجار نمونه موردی کاخ شمس العماره و عالی قاپو

کاخ بنایی سلطنتی که ریشه چند هزار ساله در ایران دارد. کاخ می توانست هم یک بنایی تنها و یا در وسیه ترین شکلخود یک مجتمع کامل محصوب شود. در ساده ترین شکل خود منحصر به یک ساختمان می باشد مانند عالی قاپو وشمس العماره که فضایی باز و در دسترس همگان بود و برای پذیرش عموم در نظر گرفته می شد و به عنوان ترکیبی ازیک مرکز اداری و یک وسیله زندگی بود. با توجه به مسیله این تحقیق تطبیقی الگوهای مشترک و یا متفاوت را می تواندر معماری بنای حکومتی شمس العماره و عالی قاپو ذکر کرد . الگو مهم در کاخ ها به ویژه در دورا ن صفویه تزییین وآرایه ها ( کاشی کاری ، گچ بری ، سنگ بری...) در کاخ بوده است. از اواخر دوره صفویه به علت آشفتگی وجود جنگ هاهنر معماری به انحطاط رفت و در دوران قاجار با نگه داشتن اصول میانی الگو های قدیم و نو آوری در کاخ دوباره اینمعماری به جای خود برگشت. با توجه به نگه داشتن این معماری در دوره معاصر و قبل آن و ادامه داشتن آن در هردوران و از بین نرفتن آن نتیجه میگیریم ،که به معماری ایرانی توجه عمیق تری شود. ضرورت تحقیق در دوران اصیلصفویه به عنوان یکی از مهمترین دوران معماری با برخی از ابنیه ارزشمند قاجار می تواند الگو هایی اصیل و در عین حالبه روز معماری ایران را بنمایند و در دوران معاصر مورد استفاده قرار بدهد. اهداف از این مقاله تحقیق درباره اندام هایکالبدی و اندام های ساختمانی و دید و منظر در دوره صفویه و قاجار و در کاخ های شمس العماره و عالی قاپو می باشد.یافته ها ی این مقاله تطبیقی، شامل شمای این دوکاخ از لحاظ ارتباط فضای عمومی و خصوصی هر دو کاخ و میدان وخیابانهای اطراف (شهری) و کالبدی (سازه ، متریال ، آرایه .....) مورد بررسی گرفته است. روش تحقیق تطبیقی، تحلیلیتاریخی و توصیفی و نوع تکنیک تعیین گرد آوری اسنادی و کتابخانه ای می باشد.

Keywords:

کاخ , صفویه , قاجار , شمس العماره , عالی قاپو , الگوهای کالبدی