پریسا اسلامی میلانی - کارشناس ارشد حسابداری مدیریت بانک اقتصاد نوین
شاهپور اسمعیلی - عضو هیئت علمی دانشگاه لرستان

نحوه تامین مالی و تهیه بودجه اجرایی لازم برای انجام پروژه های زیربنایی وبهره برداری از محصولات خدمات حاصل از آنها در حال حاضر به عنوان یکی از مهمترین چالشهای پیش روی کشورهای د رحال توسعه مطرح می باشد. با توجه به وضعیت خاص کشورهای در حال توسعه و بحرانهای مالی در این کشورها امکان تامین سرمایه مورد نیاز برای اجرای پروژه های بزرگ به راحتی فراهم نمی شود، لذا انتخاب روش تامین مالی مناسب در مورد پروژه ها مسئله مهمی است در بسیاری از پروژه ها به دلیل مسائلی مانند حجم بالای سرمایه مورد نیاز حساسیت بالای پروژه از نظر مسائلی سیاسی، اقتصادی و امنیتی، عدم تمایل حضور خارجیان و سرمایه گذاری آنها مسئله تامین مالی مورد توجه مسئولی حکومتی قرا رمی گیرد در تعدادی از پروژه ها با حمایت و اعتبارات دولتی می توان وجود مورد نیاز را تامین نمود اما در پروژه های مهم و زیرساختی مورد نیاز کشور که امکان تامین وجوه کامل آن توسط دولت فراهم نیست مانند پروژه های نفتی، گازی ، پتروشیمی و بسیاری از صنایع دیگر برای توسعه زیرساخت ها نیاز اساسی برای حضور سرمایه گذاری خارجی و استفاده از تسهیلات بانکها و موسسات خارجی وجود دارد. اندیشیدن راهکاری برای تامین منابع مالی مورد نیاز پروژه از مراحل اولیه برای اطمینان از به انجام رسیدن پروژه است در انتخاب روش مناسب تامین مالی در مرحله امکان سنجی پروژه باید به تمام موارد و خواسته های بخش های مختلف درگیر در پروژه از کشور میزبان پروژه، صنعت مرتبط با پروژه، پیمانکاران ، خریداران، تهیه کنندگان ، بانکهای قرض دهنده، مسئله ریسک ها و بطور کلی تمام بخشهای درگیر در پروژه توجه کرد و سپس با توجه به ارحجتی و اهمیت هر کدام از آنها به انتخاب روش مناسب پرداخت . در ضمن باید توجه کرد که ساختار استفاده شده برای تامین مالی پروژه در یک کشور ممکن است به دلیل وجود تفاوت ها در قوانین و شرایط آن موثر نباشد در حالیکه به طور موثری در کشور دیگر استفاده شود نکته مهم انتخاب شکل صحیح روش تامین مالی با توجه به شرایط هر پروژه و کشور میزبان پروژه است. در این مقاله به معرفی روشهای تامین مالی پروژه پرداخته می شود و سپس براساس دسته بندی ارایه شده، روش استفاده در تعدادی از پروژه های ایران بررسی می شود.

تامین مالی، فاینانس، سرمایه گذاری خارجی، مدیریت ریسک، پروژه