الهه مکنتیان - دانشجوی کارشناسی ارشد معماری، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد ملایر
سحر جعفری - دانشجوی کارشناسی ارشد معماری، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد ملایر
علیرضا افراسیابی - دانشجوی کارشناسی ارشد معماری، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد ملایر
غلامرضا ابراهیمی - عضو هییت علمی، تمام وقت، گروه معماری، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد ملایر

رنگ در معماری نه تنها یک ویژگی اساسی، بلکه تشکیل دهنده بخشی از میرایی که مافوق ارزش های زیبایی شناسی ناب است و یک ارزش فرهنگی به لحاظ انسان شناسی تلقی می شود می توان گفت رنگ مهمترین نقش را در الگوی رفتاری انسان شهرنشین داشته و عنصر اجتماعی و توانمندی است که افزون بر رسالت و وظیفه پیام رسانی و انتقال مفاهیم جذابیت بصری شهر را نیز به دنبال دارد. علیرغم ا همیت شایان عنصر رنگ، اصولا این مقوله و تاثیرات فضایی آن بر ساکنان شهر همدان کمتر موردتوجه قرار گرفته است و در مواردی نادیده انگاشته شده است. شهر همدان تحت تاثیر عواملی همچون آلودگی هوا، ازدحام تراکم وسایل نقلیه، افزایش روزافزون جمعیت، اقلیم جغرافیایی کوهستانی و عواملی از این قبیل به توده ای خاکستری و بی رنگ تبدیل گردیده است. با بررسی و شناسایی تاثیرا رنگ و بر اساس یک سیستم رنگی سازمان یافته و همچنین با برنامه ریزی اصولی و عملی در ساختار شهروندان می توان در ایجاد تمرکز ذهنی و افزایش حس آرامش در محیط یا به عبارتی آرام سازی بصری، موثرتر عمل نمود. لازم به ذکر است که در پرداختن به مبحث رنگ، صرفا لایه های ظاهری و به عبارتی پوسته های بیرونی تجهیزات شهری، مبلمان شهری، نمای ساختمان ها، کفپوش خیابان ها و مواردی از این قبیل را مورد تجزیه و تحلیل قرار خواهد داد و بررسی احجام، فرم ها در حوزه فعالیت طراحان شهری، معماران و طراحان صنعتی خواهد بود. لذا این پژوهش در راستای دستیابی به اهداف فوق، در ابتدا به تعریفی کلی و جامع از رنگ و سپس به ارایه مفاهیم تاثیر رنگ در زیباشناختی مبلمان شهری همدان پرداخته است. پس از تحقیق پیرامون جایگاه رنگ در محیط و جنبه های مختلف آن، مبحث رنگ و موارد مربوط به آن موردتوجه قرار گرفته و نحوه بهره گیری از رنگ در زیباشناسی مبلمان شهری، شناخت نقاط ضعف و قوت آن و بررسی میدانی رنگ در حوزه محیط شهری در همدان قسمت های پایانی این پژوهش را تشکیل می دهد. روش تحقیق در این پژوهش به صورت میدانی و مطالعه کتابخانه ای- اسنادی است و پس از جمع آوری نمونه های عکاسی شده نیز به تجزیه و تحلیل رنگی، صرفا در حوزه رنگ و همچنین پوسته بیرونی آنها پرداخته خواهد شد. نتایج پژوهش نشان داد: 1- میلمان شهری باید زیبایی بصری محیط را به دنبال داشته باشد، 2-خدمات شهری و عناصر آن باید دارای چیدمانی باشد که علاوه بر کاربری و خدمات رسانی مناسب، آرامش روحی و روانی ساکنان را نیز فراهم کند، 3- مبلمان شهری باید به گونه ای طراحی شود که امکان استفاده برای همه ی اقشار جامعه اعم از: زن، مرد، پیر، جوان، معلول و جانباز و ... فراهم آید، 4- برای داشتن مبلمان و خدمات شهری خوب می توان با سلیقه و طراحی صحیح، هنرمندانه از امکانات محلی و مصالح بومی بهره ی لازم را برد، 5- در طراحی مبلمان شهری، باید به نکات ظریف هنری از جمله جنس مصالح، رنگ ها و مسایل اقلیمی توجه ویژه داشته، بهره ی لازم را برد.

رنگ، مبلمان شهری، شهر همدان، فضای شهری، آرام سازی بصری