منصوره نیکوگفتار - استادیار دانشگاه الزهرا

هدف: ارتباط تفکر انتقادی با مکان کنترل در زمره موضوعاتی قرار دارد که پژوهشهای اندکی که در خصوص آن صورت گرفته نتایج متناقضی را به بار آورده است؛ علاوه بر این تحقیقات انجام شده درباره تفاوت دو جنس در زمینه تفکر انتقادی و مکان کنترل نیز در یک راستا قرار ندارند. هدف از پژوهش حاضر، بررسی رابطه تفکر انتقادی با مکان کنترل و تفاوتهای وابسته به جنس در این متغیرها در دانش آموزان است. روش: 110 نفر از دانش آموزان سال سوم تجربی منطقه 9 آموزش و پرورش (60 دختر و 50 پسر) به روش نمونه گیری تصادفی انتخاب شدند و به دو پرسشنامه این تحقیق شامل آزمون تفکر انتقادی کالیفرنیا (CCTS؛ فاکون و فاکون ، 1993) و آزمون مکان کنترل (راتر،1966) پاسخ گفتند. یافته ها: پس از جمع آوری اطلاعات، به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از آمار توصیفی و جهت آزمون فرضیه های پژوهش از آمار استنباطی استفاده شد. نتیجه گیری: نتایج این بررسی نشان داد بین مکان کنترل و تفکر انتقادی دانش آموزان رابطه معناداری وجود ندارد ولی میزان تفکر انتقادی برحسب جنس متفاوت است به عبارت دیگر میانگین تفکر انتقادی در دختران بیشتر از پسران است همچنین در زیرمقیاسهای تفکر انتقادی بین دو جنس تفاوت معناداری وجود دارد بدین معنی که در زیرمقیاسهای قدرت تحلیل و قدرت استنباط دختران و در زیر مقیاس قدرت ارزیابی پسران نمرات بالاتری را به خود اختصاص دادند. برحسب نتایج این پژوهش بین مکان کنترل دختران و پسران تفاوت معناداری وجود ندارد.

تفکر انتقادی، مکان کنترل، دانش آموز