عوامل مؤثر بر خلاقیت در سازمانها

هدف از این مقاله تشریح مبانی و مفاهیم مربوط به خلاقیت کاربردی در سازمانها و عوامل تأثیرگذار بر آن است، در ابتدا تعاریف مختلفی از خلاقیت از دیدگاه و طبقه بندی های مختلف ارائه می گردد و برای روشن شدن این مفهوم، تفاوت واژه ای خلاقیت با واژه های نوآوری، ابداع، اختراع و تازگی و چگونگی ارتباط هر یک با یکدیگر بیان می گردد. خلاقیت از جمله مسائلی است که در باره ماهیت و تعریف آن تا کنون بین پژوهشگران توافق به عمل نیامده است. تعریف های متعدد از آن عمدتاً به سه گروه (ویژگی شخصیتی، فرایند خلاقیت، محصول خلاقیت) تقسیم می شوند. از جنبه ی دیگر خلاقیت را می توان به دو دسته ی هنری و کاربردی تقسیم نمود. خلاقیت کاربردی دارای دو مرحله ای ایده سازی و ایده سنجی است که در مرحله ی ایده سازی تفکر خلاقه و در مرحله ی ایده سنجی، تفکر قضاوت کننده ایفای نقش می کند. در ادامه رهیافت های خلاقیت کاربردی که در سازمانهای موفق، به کار برده می شود، ارائه می گردد. هر سازمان با توجه به ساختار، فرهنگ و کارکنانش برای دستیابی به موفقیت، یکی از رهیافت ها را انتخاب می کند. از مهم ترین متغیرهای موثر بر خلاقیت سازمانی متغیرهای سازمانی ( نظیر ساختار، فرهنگ، راهبرد و ...) است که تأثیر آن به بحث می گردد و علاوه بر آن تأثیر فرهنگ سازمانی و متغیرهای گروهی (شامل اندازه، تنوع، انسجام و سیستم ارتباطات) نیز به تفصیل بیان می گردد.

Keywords:

خلاقیت , خلاقیت کاربردی , خلاقیت سازمانی , متغیرهای سازمانی