بررسی تاثیر آزاد سازی تجاری برحجم پول(نقدینگی) در ایران

در ده ه اخیر مباحث متعددی از سوی اقتصاددانان در مورد تاثیر جهانی شدن و آزادسازی تجاری بر حجم پول(نقدینگی) مطرح شده است. پدیده ی جهانی شدن که فرآیند درهم آمیختن و ادغام اقتصادهای ملی با اقتصاد جهانی است،در ده ه های اخیر مورد بحث اکثر سیاست گذاران و برنامه ریزان بوده است.آزادسازی تجاری نیز که به عنوان حرکت بسمت تجارت آزاداز طریق کاهش در تعرفه ها و سایر موانع تجاری تعریف شده، مهمترین نیروی پیش برنده جهانی شدن محسوب می شود.آزادسازی و جهانی شدن موجب افزایش حجم و نوع مبادلات مرزی کالاها و خدمات (افزایش بازرگانی بین المللی)،افزایش جریان سرمایه گذاری مستقیم خارجی و بین المللی و همچنین تسریع انتقال فناوری و جهانی شدن تولید میباشد.از این رو این موضوع از اهمیت بالایی برخوردار میباشد.همزمان با آزاد سازی تجاری و در راستای همگرایی اقتصادی نیز اکثر کشورها به ویژه کشورهای در حال توسعه به دلیل مشکلات ساختاری اقتصادی،حداقل در کوتاه مدت با مشکلاتی روبه رو بوده اند. سیاست های آزادسازی تجاری برساختارکل اقتصاد اثر گذار است. از آنجا که میزان تاثیرپذیری هریک ازمتغیرهای کلان اقتصادی ازاجرای آزادسازی تجاری بستگی به درجه ی وابستگی متقابل اقتصاد داخلی واقتصاد جهانی دارد، به همین دلیل تعیین جهت و نیز میزان تاثیر این متغیرها بریکدیگر میتواند دراتخاذ سیاستهای کارآمد ،مفید واقع شود.هدف ازاین مقاله بررسی رابطه سببی بین حجم پول وبازبودن تجارت در اقتصاد ایران با استفاده ازداده های سالانه در فاصله((1393-1363می باشد.اقتصاددانان درخصوص ارتباط بین حجم پول وجهانی شدن عقیده دارندکه جهانی شدن نقش عوامل خارجی رادرفرآیند حجم پول افزایش ونقش عوامل داخلی را کاهش می دهد. نتایج برآورد مدل بااستفاده ازآزمون همجمعی جوهانسن و الگوی تصحیح خطای برداری((VCEM نشان می دهد که در طول دوره مشاهده یک رابطه تعادلی بلندمدت میان متغیرها برقرار بوده وحجم پول اثرمثبت ومعناداری بردرجه بازبودن تجارت درایران داشته است.

Keywords:

حجم پول(نقدینگی) , بازبودن تجارت , آزمون همجمعی جوهانسن , الگوی تصحیح خطای برداری