سلمان علی آبادی - گروه اقتصاد و مدیریت کشاورزی، واحد میانه، دانشگاه آزاد اسلامی و کارشناس ارشد مدیریت کشاورزی و کارشناس اداره امورعشایر میانه، میانه، ایران
حیدر قلیزاده - استادیارگروه اقتصاد کشاورزی دانشگاه زنجان، زنجان، ایران
ناصر محب علی پور - گروه زراعت و اصلاح نباتات، واحد میانه، دانشگاه آزاد اسلامی، میانه،ایران

جامعه عشایری کشور با جمعیت 1/2 میلیونی و با در اختیار داشتن 24 میلیون واحد دامی و 32 میلیون هکتار از اراضی مرتعی سالانه با تولید و عرضه 160 هزار تن گوشت قرمز و 400 هزار تن شیر سهم بسزایی در تامین نیاز غذایی کشور دارند. علیرغم وجود پتانسیلهای قوی در مناطق عشایری این جامعه سالیان متمادی در فقر و محرومیت بسر برده و در شاخصهای مختلف توسعه و برخورداری پایینتر از جوامع شهری و روستایی قرار دارند. رشد کمی و کیفی تولیدات عشایرضمن کمک به تامین امنیت غذایی کشور با افزایش درآمد و بهبود اوضاع معیشتی عشایر باعث اصلاح وارتقاء این شاخصها خواهد شد. بی شک افزایش کارایی تولیدات یکی از راه های حصول به این مهم می باشد. مطالعه حاضر به بررسی کارآیی فنی تولیدات عشایر زیست بوم میانه می پردازد. به این منظور داده های لازم از 93 خانوار بهره بردار عشایری در سال 1393-1394 به روش نمونه گیری تصادفی جمع آوری و کارایی تولیدات بهرهبرداران با استفاده از روش DEA اندازه گیری شد. میانگین کارایی فنی با بازده ثابت نسبت به مقیاس87/2، با بازده متغییر نسبت به مقیاس 93/3 وکارایی مقیاس 93/5 به دست آمد. نتایج به دست آمده نشان می دهد اندازه گله با سطح کارایی رابطه مثبت و معنیدار و میزان استفاده از نیروی کار اعضای خانوار و نیروی کار چوپان با سطح کارایی رابطه منفی و معنی دار دارند. همچنین، استفاده بیش از حد از نهاده یونجه وهزینه واکسن و درمان بر کارایی عشایر اثر منفی داشته است.

عشایر، کارایی، زیست بوم میانه