احد اسفندیاری - کارشناس ارشد سازه دانشگاه آزاد اسلامی محمودآباد
سپیده رحیمی - عضو هییت علمی دانشگاه آزاد اسلامی نور

بهره گیری از سیستم های میراکننده در سازه ها، مورد توجه فراوان مهندسان قرار دارد. بهره گیری از مهاربندها موجب جذب انرژی زلزله در سازه و انتقال بخش عمده ای از انرژی زلزله، به اعضای قابل تعویض می باشد. این امر منجر به کاهش آسیب های سازه ای در سیستم باربری اصلی، در هنگام وقوع زلزله خواهد شد که باعث استقبال فراوان مهندسان سازه، از سیستم های جاذب انرژی شده است. از جمله پرکاربردترین و گسترده ترین سیستم های مهاربندی می توان به مهاربند هم مرکز (CBF) و کمانش تاب (BRB) اشاره کرد. مهاربند همگرا در برابر زلزله از نظر سختی و مقاومت در محدوده خطی رفتار خوبی از خود نشان می دهد، ولی در محدوده ارتجاعی به علت سختی جانبی قابلیت جذب انرژی کمتری دارند. همچنین قاب های مهاربندی کمانش تاب، نوع خاصی از قاب های مهاربندی هستند که از کمانش در آنها با تمهیدات ویژه ای جلوگیری شده است. در پژوهش با مدلسازی سازه های 4، 6 و 8 طبقه در نرم افزار SAP2000 و استفاده از روش استاتیکی غیرخطی، سطح عملکرد سازه ها مشخص و مقایسه شده است. در انتها نتیجه گیری شد که سیستم همگرا (CBF) در معیارهایی نظیر مفاصل پلاستیک و استهلاک انرژی زلزله وضعیت مناسبی داشته و سیستم کمانش تاب در مواردی نظیر برش پایه سازه و نیروهای داخلی اعضا، شرایط بهتری دارد. همچنین هرچه ارتفاع سازهها بیشتر شد، استفاده از مهاربند همگرا دارای شرایط بهتری بوده است.

مهاربند همگرا، مهاربند کمانش تاب، سطح عملکرد سازه، روش استاتیکی غیرخطی، دریفت طبقات