بهاره قهرمانی - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی عمران ، دانشگاه آزاد اسلامی ، واحد تهرانشمال ، گروه مهندسی عمران ، تهران ، ایران
بابک بیات - استادیار ، گروه عمران ، دانشگاه آزاد اسلامی ، واحد پرند ، پرند ، ایران

در این تحقیق به منظور بهینه سازی هندسی سرریز پلکانی سد پایین سیاه بیشه از الگوریتم فراکاوشی گروه ذرات استفاده شد . طول و ارتفاع پله ها به عنوان متغیرهای تصمیم و میزان استهلاک انرژی به عنوان تابع هدف در نظرگرفته شد و سعی گردید روشی جامع برای طراحی بهینه سرریزهای پلکانی ارایه گردد . بدین منظور یک برنامه کلی در محیط برنامه متلب نوشته شد و سعی گردید هندسه ی سرریزپلکانی سد سیاه بیشه به نحوی طراحی گردد که میزان استهلاک انرژی بیشینه گردد . بیش ترین مقدار استهلاک انرژی مربوط به پله با طول 2.97 متر و ارتفاع 0.5 متر می باشد که برابر با 100.83 به دست آمد . بررسی نتایج نشان داد به ازای دبی ثابت و مستقل از طول پله ها با افزایش ارتفاع پله ها میزان استهلاک انرژی کاهش پیدا می کند و همچنین به ازای دبی ثابت و مستقل از ارتفاع پله با افزایش طول پله میزان استهلاک انرژی افزایش پیدا می کند . با مقایسه مقادیر بهینه شده توسط الگوریتم گروه ذرات با مقادیر اصلی سد سیاه بیشه مشخص گردید که مدل مورد نظر استهلاک انرژی بیش تر و هندسه بهینه تری نسبت به سرریز اجرا شده ی سد سیاه بیشه ارایه نموده است .

سرریز پلکانی، بهینه سازی هندسی،الگوریتم گروه ذرات،سدسیاه بیشه،pso