رضا جعفری نیا - گروه مهندسی آب، واحد اراک، دانشگاه آزاد اسلامی، اراک، ایران
افشین لرزنگنه - دانشجوی دکتری مهندسی و مدیریت منابع آب، دانشگاه آزاد اسلامی، اراک، ایران
مسلم نجفی - آموزشکده فنی و حرفه ای سما، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد کرمانشاه، کرمانشاه، ایران

کشور ایران با متوسط بارش سالانه حدود 240 تا 250 میلی متر در زمره مناطقی از جهان است که از موهبت نزولات جوی به اندازه کافی بهره مند نمی باشد. قسمت عمده مساحت کشور را مناطق خشک و کم آب فرا گرفته و لذا از دیرباز آب نقش تعیین کننده ای در توسعه اقتصادی آن داشته است . نظر به اینکه در گذشته آب به قیمت ارزان و به آسانی در دسترس بوده، لذا دستگاه های مسیول توزیع آب شهری تا قبل از تشکیل شرکت های آب و فاضلاب نسبت به کاهش آب به حساب نیامده به عنوان راه حلی برای صرفه جویی در منابع آب، کاهش هزینه های بهره برداری و افزایش بازده یا درآمد، توجه کافی نداشته اند . در سال های اخیر کمبود شدید منابع و افزایش سریع هزینه های تولید آب باعث شده که موضوع آب به حساب نیامده مورد توجه قرار گیرد . بنابراین در کنار تامین آب از منابع جدید باید از هدر رفتن آب در مراحل مختلف انتقال، تصفیه، ذخیره و توزیع به عنوان یک فعالیت درازمدت و با برنامه ریزی مدون جلوگیری کرد. مقاله حاضر به منظور راهنمایی و تعیین عوامل غیر فیزیکی آب به حساب نیامده و اجزای مختلف آن در سامانه های آبرسانی و همینطور رعایت اصول، روش ها وفنون اجرایی متناسب با امکانات داخلی و با توجه به استانداردها و دستورالعمل های بین المللی تهیه و حاوی راهکارهای اجرایی کاربردی و مناسب برای کاهش تلفات آب در انتقال خطوط و شبکه توزیع است.

آب به حساب نیامده، منابع آب، راهکارهای اجرایی، غیر فیزیکی، سامانه های آبرسانی