حمید آهنی - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی کشاورزی- سازه های آبی، دانشگاه بیرجند، -
حسین خزیمه نژاد - استادیار گروه علوم و مهندسی آب دانشگاه بیرجند، -
محمدحسین نجفی مود - استادیار گروه علوم و مهندسی آب دانشگاه بیرجند، ایران -

ازجمله مسایلی که در رودخانه ها و طراحی تاسیسات آبیاری و آب رسانی نقش مهمی دارد، کنترل رسوب می باشد. حوضچه های رسوبگیر ازجمله سازه هایی هستند که به منظور جدا کردن رسوبات همراه جریان ورودی بعد از آبگیر و ابتدای کانال های انتقال آب احداث می شوند. شیوه های مختلفی در طرح حوضچه های رسوبگیر تاکنون بکار گرفته شده است. در این تحقیق عملکرد حوضچه رسوبگیر بلوک دار در کاهش سرعت بار بستر به صورت آزمایشگاهی بررسی شده است. آزمایش های این تحقیق در آزمایشگاه هیدرولیک دانشگاه بیرجند انجام شد. در تحقیق حاضر، 4 آزمایش باوجود بلوک در اندازه های مختلف در حوضچه و یک آزمایش به عنوان شاهد (بدون حضور بلوک ها) انجام شد. در پایان عملکرد حوضچه رسوبگیر بلوک دار با توجه پیشروی جبه ه رسوبی در آزمایش شاهد محاسبه شد. نتایج نشان داد وجود بلوک ها تاثیر مثبت بر کاهش سرعت بار بستر دارد و با افزایش اندازه بلوک، عملکرد حوضچه در کاهش سرعت بار بستر افزایش می یابد.

مدل آزمایشگاهی ، بلوک ، بار بستر ، حوضچه رسوبگیر