تحلیل عاملی وایزوتوپی (18Oو 2H) منشا و عوامل موثر بر کیفیت آب چشمه های کارستی شمال دشت مشهد

چشمه های کارستی اندرخ، مزار و گیلاس واقع در شمال شهر مشهد، تامین کننده بخشی از نیاز آبی این شهر و روستاهای اطراف در بخش های شرب وکشاورزی می باشند. در مطالعه حاضر منشاو عوامل موثر بر کیفیت آب چشمه های کارستی فوق با روش های هیدروژیوشیمیایی و ایزوتوپی مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج آنالیز نمونه برداری های فصلی، نشان می دهد که رخساره های آب چشمه های اندرخ و مزار بی کربناته - کلسیک و چشمه گیلاس سولفاته - سدیک می باشد. نتایج فرآیند تحلیل عاملی، ارتباط هیدرولیکی بین چشمه اندرخ و سد کارده و تاثیر سازند کربناته مزدوران را به عنوان دو عامل اصلی موثر برکیفیت آب چشمه اندرخ نشان می دهد. همچنین سه عامل نهشته های تبخیری عهد حاضر، سازند کربناته مزدوران و کودهای کشاورزی، کیفیت آب چشمه گیلاس را تحت تاثیر قرار داده است. مطالعات ایزوتوپی(18O &2H)، در هر سه چشمه غنی شدگی حاصل از تبخیر را نشان می دهد که دلیل آن می تواند کوچک بودن آبخوان چشمه های مزار و گیلاس و ارتباط هیدرولیکی چشمه اندرخ با مخزن سد کارده، واقع در بالادست چشمه باشد.

Keywords:

هیدروژیوشیمی , منشا آب , تحلیل عاملی , ایزوتوپ های پایدار