جواد ظهیری - استادیار گروه مهندسی آب دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین خوزستان
مهران آشناور - دانشجوی مهندسی آب دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین خوزستان

سرریزها از جمله سازه های هیدرولیکی هستند که با هدف اندازه گیری دبی جریان مورد استفاده قرار می گیرند. یکی از انواع سرریزها، سرریز لبه تیز مورب می باشد. این نوع سرریز در مناطق کوهستانی که عرض مقطع جهت انتقال دبی سیلابی کافی نیست، با طولی بیش از عرض کانال به صورت مورب نسبت به جهت جریان در کانال قرار می گیرد. در این تحقیق جریان بر روی سرریز لبه تیز مورب با استفاده از مدل آشفتگی k-ω SST در نرم افزار simFlow شبیه سازی گردید و نتایج مدل سازی عددی با مقادیر مشاهداتی مورد مقایسه قرار گرفت. بررسی های به عمل آمده نشان دهنده تطابق دو مدل عددی و آزمایشگاهی در شبیه سازی جریان در بالادست و پایین دست سرریز می باشد. نتایج مدل سازی عددی نشان داد که سرعت جریان در بالادست سرریز به شدت کاهش یافته و بعد از عبور از سرریز مقدار آن به شدت افزایش می یابد. علاوه براین حداکثر سرعت در لبه بالایی بعد از سرریز که حالت قایم دارد، اتفاق می افتد که این امر به دلیل شکل سرریز بوده که باعث انتقال جریان به سمت لبه بالایی آن می گردد. همچنین سرعت جریان بلافاصله بعد از سرریز به حداکثر خود نمی رسد بلکه پس از طی کردن فاصله ای به مقدار حداکثر خود می رسد که این فاصله می بایستی در طراحی مدنظر قرار گیرد تا با استفاده از سنگچین و مصالحی از این قبیل در مقابل فرسایش محافظت شود.

سرریز مورب، simFlow، مدل آشفتگی SST k-ω