بهروز شعبانی - مدیر طرح سد چایلی، شرکت آب منطقه ای استان گلستان، گرگان، گلستان
امین حسنی - مدیر سرمایه گذاری طرحها، شرکت آب منطقه ای استان گلستان، گرگان، گلستان
افراسیاب میرزایی - مدیر طرحهای آبیاری و زهکشی، شرکت آب منطقه ای استان گلستان، گرگان، گلستان
مهران فرهنگ - معاونت طراحی و مهندسی، شرکت مهندسین مشاور لار، تهران

هدف از این پژوهش تحلیل و طراحی بهینه ابعاد و مشخصات سیستم انحراف آب سد چایلی با بررسی شرایط هیدرولیکی و هیدرولوژیکی می باشد. در سد چایلی بدلیل حجم بالای سیلاب و امکان ادغام فرازبند با بدنه سد گزینه انحراف کامل بسیار مقرون به صرفه می باشد. از اینرو گزینه انحراف کامل مدنظر قرار گرفت. از مجاری انحراف برای کاربردهای ثانوی استفاده گردیده است به صورتی که یکی از مجاری تبدیل به تخلیه کننده تحتانی و دیگری تبدیل به مجرای آبگیر خواهد شد. آورد بالای رسوب توسط رودخانه در محدوده سد چایلی سبب گردیده است که برای استفاده بهینه از منابع آب مخزن از آبگیرهای چند ترازه استفاده گردد. همچنین، به منظور بهره برداری بهینه از تخلیه کننده تحتانی، آبگیری توسط این سیستم نیز از دو تراز صورت می گیرد. این موضوع در طراحی سیستم انحراف مدنظر قرار گرفته است. ترکیب های کالورت-فرازبند و تونل-فرازبند برای سیستم انحراف بررسی گردیده است و گزینه کالورت-فرازبند رد گردیده است. به این دلیل که برای مانور دریچه راس نیاز به ساخت برج آبگیر و پل دسترسی به آن بوده از نظر فنی و مخاطرات موجود توجیه پذیر نبوده و همچنین تحمیل هزینه زیاد بر طرح می نماید.

شرایط هیدرولوژیکی، سیستم انحراف، سد چایلی