عبدالمجید خورشید - عضو هیات علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی آذربایجان غربی
بابک کتال - کارشناس موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه بذر چغندر قند
عادل پدرام - عضو هیات علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی آذربایجان غربی

ریز مغذی ها عناصر مورد نیاز برای رشد گیاهان می باشند، اما مقادیر مورد نیاز آنها در مقایسه با عناصر اصلی همچون ازت و فسفر بسیار ناچیز است. هدف از اجرای این تحقیق بررسی اثر مصرف کودهای ریز مغذی برروی کمیت و کیفیت محصول توده های مختلف چغندر قند است. دراین طرح از توده های از چغندر قند که از نظر پلوئیدی و ژرمیته(منوژرمی و مولتی ژرمی) متفاوت بودند استفاده گردید. بذر توده های مختلف چغندر قند به صورت درجا کشت گردید سپس در سال بعد ریشه های کوچک بدست آمده در کرج و ارومیه جهت تولید بذر کشت گردیدند. اولین محلول پاشی کودهای میکرو(بر،روی،منگز،آهن،مس،منیزیم) در مرحله 12-8 برگی و دومین محلول پاشی قبل از ظهور غنچه در دو منطقه کرج و ارومیه انجام گرفت. در تیمارهای شاهد هیچگونه کود میکرو مصرف نگردید. به منظور مقایسه خصوصیات کمی و کیفی محصول چغندرقند، بذر تیمارهای مختلف در سه منطقه کرج، مشهد و ارومیه در قالب بلوک های تصادفی با سه تکرار کشت و عملکرد ریشه شکر، عیارقند، ناخالصی ها و دیگر صفات تکنولوژی قند آنها تعیین گردید. سپس مقایسه میانگین یکایک صفات توسط آزمون دانکن انجام گرفت.همچنین به منظور تعیین تاثیر محیط بر غنی سازی بر روی صفات مختلف و اثرات متقابل محیط و تیمار، تمامی صفات مورد مطالعه به صورت مرکب تجزیه گردید. نتایج تجربه واریانس ساده صفات در کرج و ارومیه نشان داد که هیچگونه اختلاف معنی داری بین تیمارهای کودی و غیر کودی برای صفات مختلف عملکرد ریشه و شکر وجود ندارد، ولی در مشهد این صفات معنی دار شدند. همچنین براساس نتایج تجزیه واریانس مرکب در سه منطقه تمامی تیمارها برای صفات مختلف و اثر متقابل تیمار در محیط نیز معنی دار شده بود. به علاوه مقایسه میانگین تیمارهای کودی و غیر کودی نشان داد که توده تتراپلوئید ET5 کودی دربین هر سه منطقه دارای بیشترین میزان عملکرد ریشه و شکر در بین سایر توده های مورد بررسی بود.

غنی سازی بذر، چغندر قند، خواص کمی و کیفی