اثر روش های مختلف خشک کردن بر میزان ترکیبات اسانس گیاه دارویی شاه اسپرم Tanacetum balsamita L

این تحقیق با هدف بررسی اثر روش های مختلف خشک کردن بر میزان برخی ترکیبات اسانس گیاه دارویی شاه اسپرم Tanacetum balsamita L در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار اجرا شد. تیمارهای آزماشی شامل پنج روش مختلف خشک کردن سایه خشک به مدت پنج روز، آفتاب خشک به مدت 72 ساعت، آون 45 درجه سلسیوس به مدت 24 ساعت، آون 60 درجه سلسیوس به مدت 18 ساعت و خشک انجماد نیمه صنعتی در خلاء با دمای 5- درجه به مدت 20 ساعت همراه با تیمار شاهد نمونه تر بوده است. نمونه های گیاهی به میزان 15 کیلوگرم برداشت شده و به شش قسمت مساوی تقسیم شد. برداشت نمونه ها برگ در تیرماه و در مرحله گلدهی تمام گل بوده است. پس از برداشت نمونه های گیاهی با روش های مختلف خشک شده و با استفاده از دستگاه کلونجر و روش تقطیر با اب، اسانس گیری انجام و در نهایت با استفاده از دسگاه کروماتوگرافی متصل به طیف سنج جرمی GC-MS ، اجزاء اسانس شناسایی شد براساس نتایج تجزیه واریانس داده ها اثر روش های مختلف خشک کردن بر میازن کاروون Carvone ، الفا - تواژن α-Thujone و پارا سیمن ρ-Cymene در سطح یک درصد معنی دار شده است بیشترین میزان کارون اسانس مربوط به تیمار آفتاب خشک و کمترین میزان مربوط به تیمار آون 65 درجه بوده است. بیشترین میزان پارا سیمن نیز مربوط به تیمار سایه خشک و کمترین میزان مربوط به تیمار آون 65 درج بوده است. براساس نتایج این پژوهش، تیمار سایه خشک تاثیر مثبت و تیمار آون 65 درجه تاثیر منفی در میزان برخی ترکیبات اسانس کاروون، آلفا توژان و پارا سیمن گیاه دارویی شاه اسپرم داشته است. بنابراین، روش سایه خشک جهت استحصال بالاترین کیفیت اسانس در گیاه دارویی شاه اسپرم در مقیاس کوچک توصیه می گردد.

Keywords:

لاتین Tanacetum balsamita L , کاروون , آلفا - تواژن , پارا سیمن , روش های خشک کردن