ناهید عقیلی ناطق - دانشجوی کارشناسی ارشد گروه مکانیک ماشین های کشاورزی دانشگاه صنعتی اصفهان
عباس همت - استاد مکانیک ماشین های کشاورزی دانشگاه صنعتی اصفهان
یحیی رضایی نژاد - دانشیار گروه خاکشناسی دانشگاه صنعتی اصفهان
مرتضی صادقی - استادیار گروه مکانیک ماشین های کشاورزی دانشگاه صنعتی اصفهان

مواد آلی علاوه بر بهبود کیفیت شیمیایی و حاصلخیزی خاک می توانند در بهسازی خواص فیزیکی و مکانیکی خاک نیز موثر باشند. در این تحقیق، اثر اضافه کردن 7 سال مواد آلی (کمپوست، لجن فاضلاب و کود گاوی) در چهار سطح (صفر، 25، 50 و 100 تن در هکتار) و کود شیمیایی (250 کیلوگرم بر هکتار فسفات آمونیوم و 250 کیلوگرم در هکتار اوره) بر برخی خواص فیزیکی و مکانیکی شامل: درصد مواد آلی، بافت، جرم مخصوص ظاهری، حدود اتر برگ (حد خمیری، حد روانی و حد انقباض)، شاخص خمیری و شاخص خرد شوندگی در چارچوب طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار بررسی شد. مواد آلی سبب افزایش معنی دا درصد کربن آلی خاک و تمامی حدود اتر برگ در نتیجه ظرفیت جذب بالای، مواد آلی برای آب گردیدند، وی جرم مخصوص ظاهری خاک با افزایش مواد آلی کاهش یافت. بافت تحت تاثیر مواد آلی اضافه شده به خاک قرار نگرفت، شاخص خمیری که (تفاوت بین حد خمیری و حد روانی)، در اثر افزایش مواد آلی تغییری نکرد. همچنین به ازای هر درصد افزایش کربن آلی خاک، شاخص خرد شوندگی (تفاوت بین حد خمیری و حد انقباض است) حدود 9-3 % افزایش می یابد. در واقع با شاخص خرد شوندگی بزرگتر دوره طولانی تری، از نظر رطوبت بهینه جهت عملیات خاکورزی، بدون آسیب به ساختن خاک مهیا می گردد. نتایج نشان داد که تیمار 100 تن در هکتار لجن فاضلاب می تواند بهترین کاربرد را در زمینه افزایش محدوده رطوبت قابل تردد ماشین های کشاورزی داشته باشد. کود شیمیایی کمترین اثر را در بهبود صفات اندازه گیری شده داشت که این امر بیانگر برتری کودهای آلی بر کودهای شیمیایی در زمینه پایداری خاک می باشد.

کود، درصد کربن آلی خاک، بافت، حد خمیری، حد روانی، شاخص خمیری، حد انقبلض، شاخص خردشوندگی