مهدی مومنی - دانشجوی دکترای تصوف و عرفان اسلامی دانشگاه ادیان و مذاهب قم و مدرس دانشگاه آزاد اسلامی

ورود تصوف به شبه قاره را می توان به دو دوره کلی تقسیم نمود. 1 ورود پراکنده صوفیان بر اساس سنت پرسه؛ 2 اعزام مبلغان و خلیفه های سلسله های صوفیه، برای تبلیغ و ارشاد مردم. در میان سلسله های صوفی که در قرن هفتم به هند ورود پیدا کردند، دو سلسله چشتیه و سهروردیه از دیگر سلاسل توفیقات بیشتری پیدا کردند و بر همین اساس در ورود و گسترش اسلام و تصوف به شبه قاره از اهمیت وافری برخودار هستند. از آنجا که طریقت سهروردیه طریقتی متکی بر زهد و شریعت بود، لذا یکی از عناصر مهم در نزد مبلغان سهروریه دعوت به شریعت اسلام بوده است. بر این اساس خلفاء سهروردیه در سرزمین های مختلف و به خصوص هند نقش مهمی در گسترش اسلام و تصوف داشته اند. که از آن جمله می توان به نقش شیخ بهاء الدین زکریا ملتانی موسس سلسله سهروردیه، در هند اشاره کرد. این مقاله به بررسی نقش وی و اقدامات او در شبه قاره می پردازد.

اسلام، تصوف، سهروردیه، شبه قاره، ملتان