بهروز حسن پور - استادیار پژوهش مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان کهگیلویه و بویراحمد، یاسوج
عیسی اسدی - کارشناس ارشد پژوهشی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان کهگیلویه و بویراحمد، یاسوج

در این تحقیق عوامل اقتصادی و اجتماعی موثر بر رشد بهره وری کل عوامل تولید در مزارع پرورش ماهی قزل آلایرنگین کمان در کشور در یک دوره معین، شناسایی گردید. به منظور تعیین رشد بهره وری و اجزاء آن از روش تحلیلپوششی داده ها (DEA) و شاخص مالم کوییست و برای بررسی عوامل اقتصادی و اجتماعی موثر بر رشد بهره وری از تخمین مدل پانل لاجیت استفاده گردید. اطلاعات داده- ستانده تولید و متغیرهای اقتصادی و اجتماعی 207 استخر پرورشماهی قزل آلا برای یک دوره 5 ساله از سال 1383 تا 1387 در پنج استان کشور شامل فارس، کهگیلویه و بویراحمد، چهارمحال بختیاری، تهران و مازندران مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج این تحقیق نشان داد که شاخص بهره وری کلعوامل تولید در دوره مذکور از رشد فزاینده ای با میانگین 3/7 درصد برخوردار بوده است. بررسی عوامل اقتصادی و اجتماعی واحدهای پرورش ماهی نشان داد که عواملی مانند پرورش در دمای مناسب (13-18˚C)، شرکت در کارگاه هایآموزشی-ترویجی، تهیه بچه ماهی در داخل مزرعه تاثیر مثبت در رشد بهره وری کل عوامل تولید داشته است. عواملیمانند تعداد کارگران بی سواد و کم سواد در مزرعه، پوشش بیمه ای و افزایش بچه ماهی در واحد سطح تاثیر منفی بر رشدبهره وری کل عوامل تولید داشته است.

شاخص مالم کوییست، بهره وری کل عوامل تولید، پرورش ماهی قزل آلا، پانل لاجیت، ایران