محمدمهدی فاضل بیگی - دانشجوی کارشناسی ارشد توسعه روستایی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و
غلامحسین یاوری - هیات علمی اقتصاد کشاورزیدانشگاه پیام نور واحد شهر ری

امروزه ما در آستانه تحولی عمده در شیوه برخورد خویش با مسائل محیط زیست قرار گرفته ایم. دانش شیوه نگرش به جهان است و دانش بومیان پنجره ای است که از آن به دنیای خود نگاه می کنند. برای حل مشکلات زیست محیطی روستایی اولین قدم وارد شدن به دنیای بومیان است. از این رو تحقیق حاضر به بررسی کارکرد دانش بومی در پایداری محیط زیست منطقه هورامان پرداخته است. جامعه آماری مورد بررسی در این تحقیق شامل 60 نفر از افراد روستایی هورامان لهون می باشد. به منور نمونه گیری از جامعه آماری مردم روستایی از روش نمونه گیری تصادفی ساده، زنجیره ای و متوالی استفاده گردیده است. اعتبار پرسشنامه های تهیه شده با استفاده از نرم افزار SPSS 14 و از طریق آلفای کرنباخ مورد سنجش قرار داده شد که نتایج حاصله از ضریب آلفای کرنباخ برای پرسشنامه برابر 82 درصد گردید که نشان دهنده اعتبار خوب آن می باشد. نتایج حاصل بین متغیرها نشان داده است که تاثیر دانش بومی در مورد: روش های جلوگیری از فرسایش، روش های حاصلخیزی خاک، روش های کود ورزی، تکنیک های تعدیل شرایط اقلیمی تکنیک های تشخیص انواع خاک ها، خاک ورزی، میزان آشنایی با خواص درمانی گیاهان و نحوه استفاده از قسمت های مختلف آن، کشت جنگلی و تناوب و همچنین مشاورکت سازمان های دولتی و مردم روستایی با متغیر پایداری محیط زیست مثبت است. همچنین رابطه بین متغیرهای میزان مشارکت در طرح های حفاظتی، دانش بومی در خصوص رفع کمبود زمین کشاورزی، مبارزه بیولوژیک با آفات، عمق امروزی شخم و جهت شخم نسبت به گذشته با متغیر پایداری محیط زیست رابطه منفی داشته است.

پایداری، محیط زیست، دانش بومی