مجتبی فتحی - بخش تحقیقات خاک و آب، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان اصفهان، سازمان تحقیقات، آموزش وترویج کشاورزی، اصفهان، ایران
مهدی طهرانی - موسسه تحقیقات خاک و آب

شناسایی وضعیت عناصر کممصرف خاک در اراضی تحت کشت جهت تامین غذای کافی برای جمعیت رو به رشدجهان، اجتناب ناپذیر است. به رغم عمومیت کمبود این عنصر، تنوع شرایط خاک و اقلیم در گسترش جغرافیایی و شدتکمبود تاثیرگذار است. در این مطالعه نمونه برداری خاک در استان اصفهان از 2500 نقطه به صورت شبکه ای به فاصله دوکیلومتر و تا عمق 60 سانتیمتر انجام و میزان عنصر منگنز قابل جذب و ویژگی های خاک اندازه گیری شد. سپس متغیرهایکمکی مربوط به آب و هوا و توپوگرافی محاسبه گردید. در محدوده مورد مطالعه تغییرات منگنز بین 8 / 1 تا 5 / 23 و میانگینآن 22 / 8 میلیگرم در کیلوگرم بود و کمبود منگنز در 36 درصد اراضی مشاهده گردید. نتایج نشان داد فراهمی منگنز خاکدر این مناطق تحت تاثیر عوامل اقلیمی و توپوگرافی قرار گرفته است. بیشترین میزان منگنز قابل جذب خاک مربوط به اقیلممرطوب میباشد و کمترین میزان در اقلیم فراخشک مشاهده شد. همچنین از نظر توپوگرافی، فراهمی منگنز در مناطق دارایسطوح پایدار و مناطقی که شرایط برای تشکیل خاکهای مساعد بوده بیشتر بوده است. روابط رگرسیون در اغلب مناطق معنی-دار بوده و قادر به توجیه تغییرات منگنز شده است.

کمبود منگنز ، توزیع جغرافیایی، خاک های اصفهان