محمود محمدی - استادیار پژوهش مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی شهرکرد
علی مرشدی - استادیار پژوهش مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی شهرکرد

به منظور بررسی اثر سطوح مختلف نیتروژن و بقایای گیاهی کلزا بر عملکرد گندم و بهبود برخی خواص فیزیکو شیمیاییخاک در تناوب کلزا-گندم، آزمایشی به مدت چهار سال در قالب طرح آماری کرتهای خرد شده نواری ب درچهار تکرار در ایستگاه تحقیقاتی چهارتخته شهرکرد انجام شد. تیمارها شامل نیتروژن (صفر=N2= 25, N1 و 50 = N3 کیلوگرم در هکتار)به عنوان عامل اصلی و بقایای گیاهی کلزا (M1 : جمع آوری کاه و کلش و خارج کردن از سطح کرت ها، M2 : به زیر خاک بردنکاه و کلش موجود با گاو آهن برگرداندار، M3 : مخلوط کردن کاه و کلش موجود توسط دیسک با خاک سطحی و :M4 مخلوطکردن کاه و کلش توسط دیسک با خاک سطحی و سپس به زیر خاک بردن با گاو آهن برگرداندار) به عنوان عامل فرعی بود.نتایج تجزیه واریانس نشان داد اثر سال روی عملکرد کل و دانه و وزن هزار دانه، اثر نیتروژن روی عملکرد کل، درصد پروتیین،وزن هزار دانه و نیتروژن اندام هوایی اثر مدیریت بقایای گیاهی بر عملکرد کل و دانه، شاخص برداشت و وزن هزار دانه و اثرمتقابل نیتروژن در بقایا روی عملکرد دانه و وزن هزار دانه معنی دار بود. بیشترین صفات مورد مطالعه عمدتا از سال دومبرداشت گندم و تیمارهای N2 ، M2 و N2M2 بدست آمد. با توجه به نتایج این آزمایش تیمار N2M2 برای این رقم کلزا درمنطقه شهرکرد و مناطق با شرایط خاک و اقلیم مشابه توصیه می شود.

نیتروژن، کربن آلی، پروتیین، گندم