شیوا محمدیان خراسانی - دانشجوی دکتری؛ گروه خاکشناسی؛ دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی؛ دانشگاه آزاد اسلامی؛ واحد علوم و تحقیقات؛ تهران؛ ایران
مهدی همایی - استاد؛ گروه آبیاری و زهکشی؛ دانشگاه تربیت مدرس؛ تهران؛ ایران
ابراهیم پذیرا - استاد؛ گروه خاکشناسی؛ دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی؛ دانشگاه آزاد اسلامی؛ واحد علوم و تحقیقات؛ تهران؛ ایران

خاک محیطی طبیعی، پیچیده و مهمترین نهاده برای کشاورزی و تعادل زیست بوم می باشد. به منظور بهره وری مناسب از خاک،دانستن ویژگی های فیزیکی خاک از اهمیت ویژهای برخوردار است. ساختمان خاک از مهمترین ویژگی های فیزیکی می باشد کهتاکنون عمدتا به صورت کیفی بیان شده است. هندسه فرکتالی یکی از روش های بهروز و کارآمد در بیان کمی این ویژگی می باشد. دراین پژوهش، 41 نمونه خاک دست نخورده از یک منطقه زراعی برداشت و آزمایش های سری الک های خشک و تر بر روی آنهااعمال شد. سپس، با استفاده از مدل فرکتالی جرم- اندازه ریو- اسپوزیتو، بعد فرکتالی نمونه ها تعیین و پایداری ساختمان آنها موردارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان داد که کم شدن اختلاف بعد فرکتالی در دو حالت خشک و تر پایداری خاکدانه ها را افزایش و باافزایش اختلاف این بعدها در دو حالت، خاکدانه ها ناپایدارتر می شوند.

الک خشک و تر، مدل جرم اندازه، مدل فرکتالی