افسون فتح الهی - ایران، تهران، شرکت ایران خودرو، معاونت برنامه ریزی و استراتژی، کارشناس برنامه ریزی و استراتژی
فرهاد طباطباییان - ایران، تهران، شرکت ایران خودرو، معاونت برنامه ریزی و استراتژی، رییس اداره استراتژی محصول

در فضای کنونی کسب وکار که پیچیدگی و تحولات مداوم از ویژگی های بارز آن است، سازمان ها بدون در نظر گرفتن عوامل متغیر محیطی و ارایه تصویری از آینده نمی توانند در بازار رقابتی به سلامت ادامه مسیر دهند. تصمیم گیری ها در چنین شرایطی نیازمند نوعی از آینده نگری و پیش بینی است که این آینده نگری باید چندوجهی و فراگیر باشد و ابعاد مختلفی را دربرگیرد.ره نگاشت فناوری ، ابزاری است که به کارگیری درست آن، سازمان را یاری می کند تا بر مبنای یک مدیریت صحیح بتواند از منابع در اختیارش به صورت بهینه در راستای افزایش بهره وری، تقویت مزیت رقابتی و کسب منفعت استفاده نماید.با توجه به اهمیت صنعت خودروی ایران و نقش اثرگذار شرکت ایران خودرو در این صنعت از یک سو و تحولات محیطی این صنعت (مانند تغییرات تمایلات و نیازهای مشتریان، فضای رقابتی، سختگیرانه تر شدن قوانین و استانداردها، روند تحولات فناوری و ...) از سوی دیگر و نیز اهمیت ارتقاء سطح توانمندی زنجیره تامین در این صنعت، کاربرد چنین ابزارهایی در سطح صنعت و سازمان جهت مواجه مناسب با این تحولات بسیار حایز اهمیت است. این مقاله، درصدد است آموزه ها و تجربیات حاصل از تدوین ره-نگاشت فناوری در سطح بنگاه در صنعت خودرو، که در شرکت ایران خودرو انجام شده است، را ارایه نماید. لذا ابتدا به مرور ادبیات موضوع ره نگاشت فناوری و ضرورت تدوین آن می پردازد و ضمن معرفی انواع و الگوهای مختلف ره نگاشت، فرایند رایج تدوین ره-نگاشت را بیان می نماید.سپس فرایند بومی سازی شده ای که جهت تدوین ره نگاشت فناوری برای محصولات تولیدی شرکت ایران خودرو طی گردیده، ارایه می شود. همچنین در فرایند مذکور، سطح بنگاه، به عنوان سطح تدوین ره نگاشت مد نظر است و نقطه تمرکز ره نگاشت، محصولات و پروژه های فناوری در محصولات شرکت (با برند ایران خودرو) و طول زمان برنامه ریزی، میان مدت لحاظ شده است. همچنین به جهت کاهش پیچیدگی ره نگاشت فناوری و افزایش کارایی آن، الگوی رایج چندلایه ای ره نگاشت برای انجام این برنامه-ریزی انتخاب گردیده است. در انتها ضمن مرور نتایج این تجربه عملی، آموزه های حاصل از اجرای این فرایند و چالش های مختلف پیاده سازی آن بیان می گردد.

صنعت خودرو، ره نگاشت فناوری، توسعه محصول و فناوری، زنجیره تامین، مدیریت فناوری