پریسا واحدی مقدم - فارغ التحصیل مقطع کارشناسی ارشد، رشته ارتباط تصویری ، دانشگاه تهران
یعقوب آژند - استاد دانشکده هنرهای تجسمی، پردیس هنرهای زیبا، دانشگاه تهران

مشتی خاک و گل که با دستان توانای مردمانی ناشناخته و هنرمند شکل گرفته، نقش هایی بر آن اضافه شده، سفال نام گرفته و به دست ما رسیده که معمولا حاوی پیامی گویا و آموزنده از سازندگان و نقش آفرینان آنان است.متاسفانه علیرغم مطالعات و پژوهش هایی که توسط متخصصان هنر در زمینه سفالگری انجام شده، میتوان گفت شناخت این هنر سنتی و دیرین و باارزش هنوز در مراحل ابتدایی است و بسیاری از کاوشها و بررسیها در زمینهی این آثار دیرین و ظروف زیبای منقوش صورت نگرفته است. میتوان اذعان داشت که اطلاعات بسیار کمی در مورد هنر سفالگری دورهی قاجار موجود است تا جایی که در برخی منابع با مطالب بسیار اندکی در حد چند سطر مواجه میشویم، گویی هیچ فعالیتی در این دوره در زمینه ی سفالگری صورت نگرفته و یا تمام آثار سفالی از ایران خارج شده و یا اینکه آثار سفالی آنقدر بهلحاظ هنری و تکنیکی در سطح پایینی قرار دارند که ارزش پرداختن به آنها را ندارند. اما نمونه های بسیار زیبایی از هنر سفالگری این دوره در موزه های داخلی و خارجی موجودند که حاوی نقوش باارزش و ممتازی هستند. موضوع اصلی در این پژوهش بررسی سفالگری در دورهی قاجار است که پس از طبقه بندی انواع سفالینه های دورهی قاجار، به تحلیل تزیینات و ساختار بصری سفالهای این دوره پرداخته میشود و به اختصار به بررسی نمونه های تصویری موجود در موزه های مختلف داخلی و خارجی پرداخته میشود.

سفال، سفالگری، سفالینه ها، دوره ی قاجار، موزه