لیلا حاجی آبادی - قم، بلوار پانزده خرداد، دانشگاه آزاد اسلامی، دانشکده علوم پایه، گروه میکروبیولوژی
زهرا فراهانی - تهران، بزرگراه خلیج فارس، دانشگاه شاهد، دانشکده علوم پایه، گروه زیست شناسی
محمدرضا ذوالفقاری - قم، بلوار پانزده خرداد، دانشگاه آزاد اسلامی، دانشکده علوم پایه، گروه میکروبیولوژی

یکی از انواع آنزیم هایی که توسط برخی گونه های باکتری های گرم منفی ایجاد می شوند بتالاکتامازهای وسیع الطیف )ESBL( 1 می باشند. آنها در گونه های کلبسیلا و دیگر باسیل های گرم منفی یافت شده اند و به نظر می رسد نقش مهمی در مکانیسم مقاومت در برابر آنتی بیوتیک های بتالاکتام دارند. از جمله ژنهای مهم تولید کننده بتالاکتامازهای وسیع الطیف ژن TEM می باشد. این پژوهش به منظور بررسی ژن blaTEM در کلبسیلا پنومونیه جدا شده از بیماران در مراکز منتخب اراک بوده است. این مطالعه به مدت 6 ماه به طول انجامید و روی نمونه های کلینیکی جمع آوری شده از بخش های مختلف مراکز منتخب اراک انجام گرفت. باکتری های تولید کننده بتالاکتامازهای وسیع الطیف با روش های میکروبیولوژیک مشخص شدند. سویه های استفاده شده در این پژوهش تعداد 112 نمونه کلبسیلا پنومونیه بود. محتوی DNA تمام ایزوله های توسط کیت تخلیص DNA استخراج شدند. مجموع DNA استخراج شده با استفاده از پرایمرهای اختصاصی برای ژن TEM با روش Multiplex-PCR مورد بررسی قرار گرفتند. محصولات PCR بر روی ژل آگارز 5/ 1 درصد الکتروفورز و با استفاده از اتیدیوم بروماید مشخص شدند. از 112 نمونه کلبسیلا پنومونیه جدا شده 15 نمونه حاوی بتالاکتامازها تولید شده توسط ژن TEM و برای بررسی 5 نمونه کنترل منفی نیز در نظر گرفته شد. مطالعه حاضر نشان داد که ژن TEM به عنوان ژن غالب مطرح شده است. در این مطالعه بر اهمیت بالای ظهور بتالاکتامازهای وسیع الطیف در ایران تاکید شده است که در صورتی که این روند ادامه پیدا کند هشداری است نسبت به فقدان سیاست های دارویی دولت در زمینه استفاده از مواد دارویی بدون توجه به الگوی صحیح مصرف آن. این مطالعه همچنین روش Multiplex-PCR را به عنوان یک روش نسبتا آسان و ساده جایگزین برای نوعی تبعیض بین گونه های ESBL مثبت کلبسیلا پنومونیه معرفی می کند.

کلبسیلا پنومونیه، مقاومت دارویی، Multiplex-PCR ،TEM