امان الله هاشمزهی - دانشجوی کارشناسی ارشد میکروبیولوژی، گروه زیس تشناسی، دانشکده علوم، دانشگاه فردوسی مشهد
علی مخدومی - استادیار میکروبیولوژی، گروه زیس تشناسی، دانشکده علوم، دانشگاه فردوسی مشهد
احمد آسوده - استاد شیمی، گروه شیمی، دانشکده علوم، دانشگاه فردوسی مشهد

نمک دوست ها گروه مهمی از اکسترموفیلها هستند که با توجه به نیازشان به شرایط نمکی بالا برای رشدمتمایز می شوند. فرآیندهای صنعتی مهمی در شرایط محیطی خاص مانند دمای بالا، شوری و pH بالا و حضور حلا لهای آلی انجام می شوند که در این شرایط اکستریموزیم ها می توانند مورد توجه قرار گیرند. در این پژوهش برای نخستین بار میکروارگانیسم های نمک دوست مولد آنزیم های هیدرولیتیک بومی حوضچه های استخراج نمک منطقه پاژ ساحلی چابهار مورد ارزیابی قرار گرفتند. به منظور غربالگری میکروبی، نمونه های نمک، خاک و آ بنمک گرفته شده از حوضچه های نمک در محیط کشت SW حاوی 20 % نمک تلقیح و به مدت یک ماه در دمای 37 درجه سانتیگراد انکوبه شدند. با انجام کشت های متوالی و تعیین بهینه نمک مورد نیاز رشد، 50 جدایه نمک دوست افراطی انتخاب و از لحاظ توانایی تولید آنزی مهای هیدرولیتیک خارج سلولی شامل لیپاز، پکتیناز، آمیاز، پروتیاز و ژلاتیناز به صورت کیفی مورد مطالعه قرار گرفتند. جدایه های تولیدکننده آنزیم های هیدرولازی به ترتیب فراوانی شامل 43 جدایه با توانایی تولید ژلاتیناز ، 25 جدایه آمیاز ، 13 جدایه پروتیاز ، 7 جدایه پکتیناز و 6 جدایه قادر به تولید لیپاز بودند. بعضی از جدای ه ها چندین آنزیم را تولید کردند. جدایه های منتخب با توجه به ویژگ یهای فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی و همچنین صفات فیلوژنی و مولکولی به کمک روش 16S rDNA sequencing شناسایی شدند که متعلق به جنس های, , Haloarcula, Natronoarchaeum, Halococcus, Halostagnicola Haloferax, Halogeometricum , بودند که در میان آنها جدایه F161 متعلق به جنس Haloferax توانایی تولید هر پنج آنزیم لیپاز، پکتیناز، آمیاز، پروتیاز و ژلاتیناز را داشت.

آرکی نمک دوست، آنزیم هیدرولازی، حوضچه های برداشت نمک چابهار، Haloferax