اکرم الهویردیان حمیدی - دانشجوی کارشناسی ارشد سیتماتیک اکولوژی دانشگاه ارومیه
جلیل خارا - عضو هییت علمی گروه زیست شناسی دانشکده علوم دانشگاه ارومیه

در کشت کلزا به عنوان یکی از مهمترین گیاهان روغنی جهان، از علف کش سوپرگالانت برای کنترل علف های هرز یکساله و چندساله باریک برگ استفاده می شود. با وجود اینکه می دانیم گیاهان خانواده براسیکاسه )از جمله کلزا( تمایلی به همزیستی میکوریزی نشان نمی دهند، این آزمایش برای تعیین توانایی قارچ های میکوریز در بهبود شرایط فیزیولوژیک گیاهان با روش هایی به جز ایجاد همزیستی )مثلا بهبود شرایط فیزیکی خاک( طراحی گردید. به منظور ارزیابی تاثیرات حضور قارچ میکوریز در خاک بر سمیت علف کش سوپرگالانت درگیاه کلزا آزمایشی بصورت طرح کاما تصادفی با تیمار برگی چهارغلظت علف کش )صفر، ده، پنجاه و صد پی پی ام( و با دو تیمار میکوریز آربوسکولار ) Glomus intraradices ( و غیرمیکوریزی در 4 تکرار انجام گرفت. غلظت بالای علف کش)صد پی پی ام( باعث کاهش معنی دار محتوای پروتیین کل و قند محلول کل در اندام های هوایی و ریشه ها گردید که این کاهش در گیاهان گلدانهای حاوی قارچ اندکی کمتر از گیاهان شاهد بود. همچنین میزان مالون دی آلدیید )به عنوان شاخصی از آسیب غشایی( در غلظت های بالای علف کش افزایش یافت اما این اثر در گیاهان تلقیح یافته با قارچ کمتر از گیاهان شاهد بود. از این رو، با در نظر گرفتن عدم همزیستی موثر میکوریزی به نظر می رسد نتایج مثبت حضور قارچ میکوریز در خاک در اثر بهبود شرایط محیط خاک باشد نه در اثر همزیستی میکوریزی.

میکوریز، کلزا، علف کش، سوپرگالانت، مالون دی آلدیید