حسن نقدی پور بیرگانی - دانشیار، گروه جغرافیا، دانشکده علوم انسانی، واحد نجف آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف آباد، اصفهان، ایران
مهدی مومنی - دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه جغرافیا، دانشکده علوم انسانی، واحد نجف آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف آباد، اصفهان، ایران

ارزیابی کاربری اراضی شهری و چگونگی توزیع فضایی- مکانی به عنوان هسته اصلی برنامه ریزی شهری، نقشی مهم در ساماندهی فضایی- مکانی شهرها ایفا می کند. روستا- شهر قلعه خواجه با ادغام روستاهای خانجان، چاه ریته، چگارمان و قلعه خواجه به عنوان نقطه شهری شناخته شد. به لحاظ ساماندهی مکانی- فضایی کاربری اراضی شهر، نابسامان می باشد. ضعف مدیریت، روستایی بودن بافت، پراکنده بودن و جدا بودن روستا های تشکیل دهنده آن از یکدیگر از دلایل این نابسامانی می باشد. با توجه به اهمیت موضوع، بررسی و تحلیل کاربری اراضی شهر قلعه خواجه با دیدگاه کمی و کیفی پرداخته شده است. روش تحقیق، توصیفی – موردی و تحلیل است . کارابری اراضی شهر به صورت کمی و کیفی ، با لحاظ کردن شرایط اجتماعی، اقتصادی و کالبدی شهر و با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. نتایج حاصله از پژوهش نشان می دهد که عدم تعادل در کاربری اراضی در توسعه این روستا شهر شکل گرفته است. تعادل بخشی به این شرایط نیازمند تمهیدات اساسی و همه جنبه می باشد. ارزیابی کمی کاربری اراضی شهر با توجه به سرانه ها و معیار ها و همچنین ارزیابی کیفی ان با توجه به ماتریس سازگاری، ظرفیت، مطلوبیت و وابستگی و تحلیل علمی آن در این پژوهش نشان آنست که بسیاری از کاربری های موجود ار نظر کمی با کمبود سطح و سرانه مواجه بوده و از نظرکیفی نیز مطابق با استاندارد ها و ضوابط علمی جانمایی نشده اند و تنوانسته اند پوشش عملکردی مطلوبی را در سطح شهر قلعه خواجه داشته باشند.

کاربری اراضی، روستا شهر، ارزیابی کمی، ارزیابی کیفی، سیستم اطلاعات جغرافیایی