سیدهادی زرقانی - دانشیار جغرافیای سیاسی. دانشگاه فردوسی مشهد،
فاطمه بخشی - کارشناس ارشد جغرافیای سیاسی. دانشگاه فردوسی مشهد

امنیت پایدار، پارادایم نسبتا جدیدی است که بر تمامی ابعاد و شاخص های امنیت توجه داشته و بر پوشش عادلانه فضا یی و اجتماعی امنیت و نقش محوری مردم در استقرار امنیت تاکید دارد. مناطق مرزی اکثر کشورها، به دلیل برخی ویژگی ها و شاخص ها چون دوری از مرکز جغرافیایی و کانون قدرت اقتصادی و سیاسی، انزوای کارکردی، دوگانگی سیستمی، ویژگی های خاص اجتماعی فرهنگی از نظر شاخص های توسعه و رفاه در وضعیت نامطلوبی بسر می برند و با چالش های امنیتی متعدد ی - روبرو هستند. از طرفی مناطق مرزی خط مقدم مقابله با ورود هرگونه تهد ید محسوب می شوند . این پژوهش ، با روش توصیفی تحلیلی و با استناد به منابع معتبر کتابخانه ای درصدد بررسی این مسیله است که ویژگی ها و شاخص ها ی مناطق - مرزی چه نقش و جایگاهی در استقرار امنیت پایدار در این مناطق دارند. نتایج پژوهش نشان می دهد استقرار امنیت پایدار دراین مناطق مستلزم توجه به ویژگی ها و بسترهای خاص محلی و منطقه ای است. به عبارت دقیق تر، برخی ویژگی ها و شاخص های مناطق مرزی جنوب شرق، چون شرایط زیستی نامساعد، ترکیب و توزیع خاص جمعیت مرزنشین و ویژگی های خاص اجتماعی فرهنگی آنان، انزوای جغرافیایی و کارکردی، محرومیت و توسعه نیافتگی از یکسو و مجاورت با کشورها ی با - حاکمیت ضعیف پاکستان و افغانستان، مداخله قدرت های منطقه ای و فرا منطقه ای از سوی دیگر، فضای ناامن و پرتنش ی را در این منطقه ایجاد کرده است و از اینرو، هر گونه برنامه ریزی برای استقرار امنیت پایدار، مستلزم توجه به نقش و جایگاه این ویژگی ها و شاخص ها است.

امنیت پایدار، جنوب شرق، شاخص ها، سیستان و بلوچستان