جواد شفیعی - فوق لیسانس اطلاعات و حفاظت اطلاعات
مسعود مطلبی - عضو هییت علمی دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات تهران

شهرستان مرزی هیرمند یکی از نقاط استراتژیک و جغرافیایی سیاسی در نزدیکی مرز ا یران و افغانستان است. رودخانه - هیرمند به عنوان مرز بین ایران و افغانستان، نقش بس یار مهم ی در روابط س یاسی ایران و افغانستان دارد. قرار داشتن سرچشمه رودخانه هیرمند در داخل مرز افغانستان سبب شده است حکومت این کشور از رودخانه به عنوان ابزاری سیاسی در مواضع سیاسی خود با دولت ایران استفاده کند و در مواقع خاصی امتیازاتی نیز به دست آورد. این در شرایطی است که ایران به طور عمده از راه هیرمند به منابع آبی خارج از نفوذ خود و به افغانستان وابسته است و این موضوع به نوبه خود برای دولت ایران اهمیت ژیوپلیتیکی دارد، چرا که بیشتر جمعیت منطقه سیستان به طور مستقیم و غیرمستقیم به جریان ورودی آب از رودخانه هیرمند وابسته هستند. همچنین، بازار مرزی میلک نقش مهمی در روابط اقتصادی بین ایران و افغانستان دارد. با توجه به فقدان دیگر، راههای بازرگانی بین ایران و بازار مرزی افغانستان، به نظر می رسد رودخانه هیرمند در توسعه روابط سیاسی و اقتصادی بین دو کشور موثر باشد. از سوی دیگر، محل رودخانه هیرمند به عنوان مرز ب ین ایران و افغانستان و معاهدات امضا شده با دخالت دولت های دیگر ثابت کننده این واقعیت است. در نتیجه، وابستگی متقابل دو کشور ناشی ازمحل رودخانه هیرمند به عنوان مرز، نیازهای افغانستان برای منابع اقتصادی ایران، بازار مرزی و گذر از طریق آن، در ایجاد و توسعه روابط سیاسی و اقتصادی بین ایران و افغانستان است. هدف این مطالعه، تجزیه و تحلیل روابط آبی و اقتصادی، حوزه هیرمند با نظری بر معاهدات سابق بین دو کشور، بهره ور ی از جنبه ه یدرو پلیتیکی آبها ی مرز ی و ارایه راهکارها ی آن پرداخته تا با افزایش توانمندی های علمی و بیوتکنولوی که یکی از هفت دانش صنعتی جهان است، بتوانیم از فرصت های خود جهت ارتقاء امنیت اقتصادی اجتماعی هیرمند، استفاده کنیم

هیرمند، هیدروپلیتیک، ژیواکونومیک، افغانستان