یاور علی نیا - دانشجوی دکتری جغرافیای سیاسی، دانشگاه خوارزمی، تهران
محمود نورانی - دانش آموخته کارشناسی ارشد جغرافیا، دانشگاه تبریز
نیما سعیدی اقدم - کارشناس ارشد علوم سیاسی، دانشگاه آزاد واحد تبریز
محمد خدایی - دانش آموخته کارشناسی ارشد مطالعات استراتژیک، دانشگاه جامع امام حسین ع

در طول دوران جنگ تحمیلی در تهاجم رژیم بعث عراق و بمباران های موشکی و حملاتی که به مناطق مرزی و سپس عمق کشور و شهرهای دیگر اتفاق افتاد، ضرورت توجه به کاهش خسارات و آمادگی برای شرایط بحرانی مطرح شد. در طول این هشت سال، 6 شهر به طور کامل تخریب شدند و 17 شهر دیگر بین 15 تا 85 درصد آسیب دیدند و در مجموع، مناطق مسکونی 61 شهر کشور مورد تهاجم نظامی قرار گرفت که نتیجه ی این تهاجم به صورت بر هم خوردن تعادل و توازن در رشد درون زای سکونتگاه ها در سطوح مختلف، نابسامانی در نظام فضایی مکانی مجموعه های انسانی و گسستگی در روابط فضایی و نابسامانی در عملکردهای اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، اداری و کالبدی و در نهایت، انزوای جغرافیایی و توسعه نیافتگی در شهرهای مرزی نمود یافته است. پژوهش حاضر با جامعه آماری شهر مرزی پیرانشهر در استان آذربایجان غربی، از نوع کاربردی است که با روش توصیفی تحلیلی، نگرش حل مسیله دستگاهی و ابزارهای گردآوری اطلاعات کتابخانه ای و پیمایشی بر مبنای طرح های توسعه شهری و تاکید بر رویکرد پدافند غیرعامل به عنوان رویکردی امنیتساز و دفاعمحور انجام گرفته است. تحلیل یافته های فضایی مکانی - به وسیله GIS صورت گرفته و نتایج به دست آمده حاکی از آن است که میزان آسیب پذیری بلوک های شهری در 5 شاخص شریان های حیاتی، مراکز نظامی انتظامی، - مراکز مدیریت بحران، عناصر کالبدی و مراکز پشتیبانی بیش از 50 درصد زیاد و بسیار زیاد بوده که با استفاده از رویکرد پدافند غیرعامل می توان این میزان را تا حد قابل توجهی کاهش داد

آسیب پذیری، پدافند غیرعامل، توسعه پایدار شهری، پیرانشهر