مرتضی اسمعیل نژاد - استادیار گروه جغرافیا، دانشگاه بیرجند
محمد اسکندری ثانی - استادیار گروه جغرافیا، دانشگاه بیرجند
ابراهیم رضایی - دانشجوی کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه سیستان و بلوچستان

امروزه، بر خلاف گذشته، تنها شکل ایجاد امنیت در مناطق مرزی، استفاده از روش های نظامی نمی باشد؛ بلکه برنامه ریزان و سیاست گذاران در مقیاس جهانی، سعی دارند تا با برنامه ریزی های توسعه محور، اعم از اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی و بدون حضور نیروهای نظامی و انتظامی، امنیت نواحی مرزی را تامین نمایند. در این راستا، یکی از راهکارهای کارآمد و کم هزینه، افزایش حس تعلق به سرزمین در مرزنشینان، پیوند فرهنگی گروه های قومی مرزنشین با سایر گروه های قوم ی و در نهایت تقویت همبستگی ملی می باشد. گردشگری به عنوان یک فعالیت رو به رشد، به واسطه اثرات اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی گسترده می تواند نقش بسزایی در افزایش حس تعلق به مکان، تحکیم وحدت ملی و بهبود امنیت مناطق مرزی ایفا نماید. در این پژوهش سعی شده است آثار و پیامدهای تاثیرگذار بومگردی در همگرایی قومی و افزایش امنیت شهرستان ها ی مرزیاستان خراسان جنوبی که از پتانسیل های قوی و متنوع گردشگری برخوردار است، به روش توصیفی تحلیلی و با بهره گیری از - داده های آماری بررسی و تحلیل گردد. نتایج پژوهش نشان می دهد، بومگردی به عنوان فعالیتی موثر در توسعه شهرستان های مرزی خراسان جنوبی، سبب افزایش احساس تعلق به مکان و تحکیم روابط اجتماعی مردم محل ی و در نهایت موجب ارتقاء امنیت این منطقه گردیده است. همچنین، با استفاده از مدل SWOT نقاط قوت و ضعف و فرصت ها و تهدیدهای پیش روی گردشگری این منطقه مورد بررسی قرار گرفته و پیشنهاداتی جهت توسعه این امر ارایه گردیده است.

گردشگری، همگرایی قومی، امنیت، شهرستان های مرزی، خراسان جنوبی