فاطمه بیان فر - استادیار دانشگاه پیام نور سمنان
فاطمه شوقی - دانشجوی کارشناسی ارشد مشاوره خانواده دانشگاه پیام نور سمنان

یکی از عوامل مهم در ارتباط، نحوه مقابله با موقعیت های استرس زا و مشکلات است. استفاده از پاسخ های مقابله ای موثر، به افراددر غلبه بر مشکلات جسمانی و روانی، روابط بین فردی، اجتماعی و تعارضات فردی کمک می کند.هدف این پژوهش، بررسی اثر بخشی زوجدرمانی معنوی مذهبی بر بهبود راهکارهای مقابله ای زوجین متعارض متقاضی طلاق بود.این پژوهش، نیمه تجربی از نوع پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل است. جامعه آماری این تحقیق زوجین مراجعه کننده به مراکزمشاوره بهزیستی مشهد در سال 1396 بودند. نمونه این پژوهش شامل 30 زوج از زوجین مراجعه کننده به مراکز مشاورهبهزیستی مشهد بودند که به صورت گمارش تصادفی در دوگروه آزمایش (15 زوج) و کنترل (15 زوج) جایگزین شدند. متغیروابسته در این پژوهش راهبردهای مقابله ای زوجین و متغیر مستقل زوج درمانی معنوی مذهبی بود که در هشت جلسه تنظیمو به گروه آزمایش آموزش داده شد. داده های حاصل از پرسشنامه راهبردهای مقابله ای لازاروس با آزمون تحلیل کوواریانس موردتجزیه وتحلیل قرار گرفت. یافته ها نشان داد که نمره کلی مقابله هیجان مدار و زیرمقیاس گریز -اجتناب در گروه مداخله در مقایسهبا گروه کنترل، کاهش معنادار داشته است. همچنین نمره کلی مقابله مسیله مدار و زیرمقیاس های مقابله مسیله مدار و زیرمقیاس های حل مسیله، برنامه ریزی و ارزیابی مجدد مثبت در گروه مداخله در مقایسه با گروه کنترل افزایش معنادار نشان داد. تغییرات ایجادشده در پیگیری 45 روزه نیز ماندگار بود. نتیجه پژوهش حاضر، علاوه بر اینکه موید تحقیقات قبلی مبنی بر اثرگذاری روشهایمذهبی در درمان است، راهکار جدیدی برای زوج درمانی، به خصوص در جوامع اسلامی ارایه میدهد به این صورت که در الگوهایمشاوره زناشویی می توان از زوج درمانی معنوی مذهبی برای بهبود راهبردهای مقابله ای و کاهش تعارضات زناشویی استفاده نمود.

زوج درمانی، زوج درمانی معنوی مذهبی، راهبردهای مقابله ای، ابعاد راهبردهای مقابله ای