محسن احدنژادروشتی - استاد یار جغرافیا و برنامه ریزی شهری ، دانشگاه زنجان، زنجان، ایران
جمشید عینالی - استاد یار جغرافیا و برنامه ریزی روستایی ، دانشگاه زنجان، زنجان، ایران
ولی اله عسکری - کارشناس ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه زنجان، زنجان، ایران
سمیرا محمدی - کارشناس دبیری الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه فرهنگیان، پردیس اردبیل

تغییر و تحولات رخ داده در راستای تکامل سکونتگاه ها با توسعه فناوری و خدمات با توجه به جایگاه آن ها در نظام سلسله مراتب سکونتگاهی تحت تاثیر عوامل سیاسی، اقتصادی، اجتماعی نظایر آن می توانند به جذب جمعیت و کارکردهای جدید و به تبع آن پویایی آن ها منجر شود. یکی از مهم ترین این تحولات را می توان در تبدیل روستا به شهر جستجو کرد. هدف تحقیق حاضر بررسی نقش ارتقا روستا به شهر و اثرگذاری آن بر روی شاخص های کیفیت زندگی ساکنین هست و سعی دارد این سوال پاسخ دهد که: مهم ترین تاثیر ارتقای روستا به شهر در موردمطالعه در کدام یک از ابعاد کیفیت زندگی ساکنین هست به این منظور جامعه آماری تحقیق حاضر شهر سهرورد به عنوان یکی از شهرهای کوچک استان زنجان که در سال 1387 به شهر تبدیل شده است که از 1665 خانوار ساکن با استفاده از فرمول کوکران، تعداد 300 خانوار به عنوان نمونه انتخاب گردید. تحقیق حاضر از نوع کاربردی و روش مورداستفاده توصیفی تحلیل با بهره گیری از مطالعه میدانی (پرسشنامه، مشاهده و مصاحبه) هست و پرسشنامه تدوین شده با شیوه طبقه بندی ساده در بین محلات شهر و تصادفی ساده در هر طبقه توزیع شده است. برای تجزیه وتحلیل استنباطی دادها از آزمون های آماری از قبیل آزمون t تک نمونه ای، ویلکاکسون، تحلیل رگرسیون چندگانه و تحلیل مسیر استفاده شده است. برای بررسی روایی پرسشنامه از دیدگاه چند تن از محققان استفاده شده و میزان پایایی گویه ها با بهره گیری از آزمون الفای کرون باخ به میزان محاسبه شده است. نتیجه تحقیق نشان می دهد که تفاوت از حد مطلوبیت عددی بعد از تبدیل شدن به شهر در همه موارد به غیراز مولفه های اجتماعی مثبت گزارش شده و دارای جهت مثبت است. در بین مولفه های موردبررسی، ویژگی های بعد کالبدی بیشترین تغییرات با (11.64-) و مولفه اجتماعی کمترین میزان تغییرات با (11.60-) را نسبت به دوره قبل از ارتقا به شهر را به خود اختصاص داده است. از طرفی دیگر، با توجه به مقادیر بتای به دست آمده می توان گفت که به ترتیب متغیرهای اقتصادی با (0.420) بیشترین و متغیرهای زیست محیطی با (0.13) کمترین میزان تاثیر را بر کیفیت زندگی ساکنین در فرآیند ارتقای روستا به شهر در محدوده موردمطالعه به خود اختصاص داده اند.

کیفیت زندگی، اقتصادی، اجتماعی،کالبدی، سهرورد،