سمیه عطایی یزد - کارشناسی ارشد معماری

با افزایش جمعیت و توسعه فعالیت های صنعتی و کشاورزی مشکل آب در کشور ایران و بویژه در مناطق خشک و نیمه خشک جدی تر شده و در آینده نیز اهمیت بیشتری پیدا خواهد کرد.کاریزها مجراهای زیرمینی هستند که از طرف دشت به کوهستان حفر می شوند تا سفره های آبدار را قطع و آب آنها را جمع آوری کرده و به سطح منتقل کنند.قناتها یک منبع آب سازگار با محیط بوده و نقش مهمی در توسعه پایداری کشاورزی دارند و با توجه به مساله کمبود آب نقش قنات در پایداری حیات این مناطق حایز اهمیت بوده و با توجه به کارکرد مهم این پدیده تکنولوژیکی – فرهنگی بهره گیری از آن به عنوان عامل اساسی در پایداری مناطق خشک می تواند مورد توجه توجه قرار گیرد.در واقع حیات اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و زیست محیطی قلمروهای ایران به قنات وابسته است.هدف این مقاله بررسی کارکردهای اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و زیست محیطی قنات ها در زمینه توسعه پایدار است.پژوهش از نوع توصیفی با مراجعه به منابع موجود کتابخانه ای انجام شده است و نتیجه این یافته ها این بوده که قنات نقش بسزایی در شکل گیری جوامع در این نواحی داشته به طوری که نه تنها توسعه اقتصادی، صنعتی، کشاورزی، فرهنگی و تامین آب آشامیدنی این سکونتگاهها وابسته به آن بوده، بلکه ماندگاری بسیاری از این سکونتگاهها مرهون این پدیده است.

قنات، آب، توسعه پایدار، توسعه پایداراقتصادی، توسعه پایداراجتماعی–فرهنگی، توسعه پایدارزیست محیطی