حمیدرضا عباسیان جهرمی - استادیار گروه عمران دانشگاه صنعتی خواجه نصیر، تهران، ایران -
اسماعیل نجفعلی - دانشجوی دکتری مهندسی عمران – مدیریت ساخت، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اراک، اراک، ایران -
روح الله ابراهیمی - دانشجوی دکتری مهندسی عمران – مدیریت ساخت، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اراک، اراک، ایران -

امروزه راه ها به عنوان محورهای مواصلاتی بین شهرها و کشورها نقش مهمی در توسعه اقتصادی و تبادل فرهنگی جوامع بین المللی دارند و با توجه به اینکه راه ها از زیرساخت های مهم هر کشور به حساب می آیند و هزینه زیادی از اعتبارات عمرانی را شامل می شوند، افزایش مدت پیمان در این بخش از اهمیت زیادی برخوردار است. تاخیر در پروژه های راهسازی باعث افزایش هزینه های پیمان شده و صدمات جبران ناپذیری به اقتصاد کشور وارد می کند. در هر مرحله از ساخت راه ها ریسک های متفاوتی وجود دارد که مانع رسیدن پروژه به اهداف نهایی آن (شامل زمان، هزینه و کیفیت تعیین شده) می شوند. با استفاده از علم مدیریت ریسک می توان آنها را شناسایی و جهت پیشگیری از وقوع و یا حداقل رساندن تاثیرات منفی آنها را کنترل و مدیریت کرد. هدف از این تحقیق مدیریت ریسک عوامل موثر در تاخیرات به وجود آمده در پروژه های راهسازی استان قم می باشد. برای این تحقیق ابتدا 76 فاکتور به عنوان عوامل تاثیرگذار بر تاخیرات پروژه های راهسازی شناسایی و با استفاده از روش پرسشنامه و توزیع آنها در سه گروه کارفرما، مشاور و پیمانکار به عنوان مطلعین از پروژه ها، میزان ریسک هر فاکتور و موقعیت آن در ماتریس ریسک مشخص گردید. با استفاده از این نتایج 10 فاکتور به عنوان فاکتور های بحرانی شناسایی شده که تعداد 4 ریسک مربوط به عوامل کارفرما، 5 ریسک مربوط به عوامل پیمانکار و 1 ریسک مربوط به مشاور می باشد و در ادامه برای هر فاکتور راهکارهایی جهت جلوگیری و یا کاهش آن ارایه شده است.

پروژه های راهسازی، مدیریت ریسک، شناسایی ریسک، ماتریس ریسک، فاکتور بحرانی