بهنام پدرام - استادیار دانشکده حفاظت و مرمت، دانشگاه هنر اصفهان-
شهریار ناسخیان - استادیار دانشگاه حفاظت و مرمت، دانشگاه هنر اصفهان-
محمدصادق محجوب - کارشناس ارشد مرمت شهری، دانشکده حفاظت و مرمت، دانشگاه هنر اصفهان-

بناهای شاخص محوطه میراثی شیلات بندرکیاشهر که یکی از مراکز اصلی صید، استحصال، فرآوری و فروش آبزیان به ویژه خاویار در نوار ساحلی دریای خزر بوده است، اخیرا در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده اند. اگر چه این مجموعه کارکرد و پویایی گذشته خود را از دست داده لیکن، موقعیت احداث آن و همچنین وجود تاسیسات پیشرفته صنعت شیلات به همراه سازه های مستحکم و واجد ارزش معماری که تلفیقی از معماری روسی- ایرانی می باشد، این مجموعه را از لحاظ فرهنگی، تاریخی و شیوه معماری در منطقه متمایز نموده است. مطالعه در حوزه شناخت و تحلیل کالبد معماری مجموعه می تواند زمینه حفاظت هر چه بیشتر از آن را فراهم نماید. در این زمینه مطالعات مدونی صورت نگرفته است. تنها در زمینه مستندسازی پرونده های ثبتی جهت ثبت برخی از بناهای با ارزش مجموعه توسط میراث فرهنگی استان گیلان مطالعاتی صورت گرفته است. لیکن پژوهش حاضر به دنبال این پرسش که چگونه می توان از هویت کارکردی، فضایی و منظر مجموعه محافظت نمود، برای نخستین بار به بررسی و شناخت ابعاد گوناگون آن پرداخته است. در این راستا از روش تاریخی و توصیفی بر اساس مطالعات کتابخانه ای و میدانی استفاده شده است. این پژوهش بر آن است تا با بررسی و شناخت ابعاد کالبدی، کارکردی و تاریخی مجموعه، ضرورت محافظت از محوطه میراثی شیلات را مطرح نماید. جهت دستیابی به هدف مذکور ابعاد کالبدی، کارکردی، اجتماعی و فرهنگی، زیست محیطی و تاریخی مجموعه و همچنین بناهای ارزشمند آن، از جنبه های کیفی و کمی مورد ارزیابی و تحلیل قرار گرفت و در نهایت ضمن ارایه شاخصه های مهم معماری و زیر ساخت ها، سه دوره معماری در ساخت بناهای مجموعه شناسایی گردید.

حفاظت محوطه میراثی، محوطه شیلات بندرکیاشهر، شناخت کالبد معماری، حفاظت زیرساخت ها