میلاد همافر - مربی گروه شهرسازی و معماری، واحد تهران جنوب، دانشگاه آزاد اسلامی،تهران،ایران
راضیه علیزاده - دانشجوی کارشناسی، گروه شهرسازی و معماری، واحد تهران جنوب، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

سند چشم انداز شهر تهران، ارتقای پایداری و کیفیت محیطی منطقه ی کلان شهری را به عنوان یکی از محوری ترین اهداف سند طرح می نماید. دستیابی به شهر پایدار شهر در گروی ارتقای پایداری بخش های مختلف سیستم شهری از جمله سیستم حمل و نقل درون شهری است. میزان کربن تولیدی سیستم حمل و نقلی یکی از رایج ترین شاخص ها برای تعیین سطح پایداری محسوب می-شود. هدف اصلی پژوهش ارزیابی کارآیی روش ردپای اکولوژیکی در تعیین پایدارای سیستم حمل و نقل به طور عام و تعیین ردپای اکولوژیکی سیستم حمل و نقل درسطح خرد است، تا بدین ترتیب ضمن سنجش سطح پایداری سیستم حمل و نقل در مقیاس منطقه، راهکارهایی شهرسازانه برای ارتقای سطح پایداری و کاهش ردپای حمل و نقل در مقیاس منطقه 4 ارایه نماید. روش تحقیق توصیفی-تحلیلی و از دسته پژوهش های کمی است. روش جمع آوری داده ها اسنادی است و از نتایج سرشماری سال 1390، مطالعات طرح تفصیلی منطقه 4، گزارش های مربوط به سازمان و حمل و نقل و ترافیک شهرداری تهران و سایر سازمان های وابسته برای جمع آوری داده های مورد نیاز استفاده شده است. نتایج پژوهش کارآیی روش ردپای اکولوژیکی در سنجش پایداری سیستم حمل و نقل و کفایت داده های موجود در ایران برای محاسبه ردپای حمل و نقلی را تایید می نماید. نتایح تحلیل نشان می دهد شیوه های مختلف محاسبه ی ردپای حمل و نقلی تفاوت های مشهودی در برآورد میزان ردپا منعکس می نمایند، لذا نتایج به روش برآورد بسیار حساس است. یافته های پژوهش کمبود فضاهای سبز و باز برای جذب کربن تولیدی در سیستم حمل و نقل منطقه چهار را منعکس می نماید. در پایان این مقاله پیشنهاداتی در راستای کاهش ردپای اکولوژیکی از طریق تغییر شیوه های سفر به مدهای پایدارتر و افزایش توان جذب کربن در سطح منطقه برای ارتقای پایداری کل منطقه ارایه می شود.

ردپای اکولوژیکی، سیستم حمل و نقل، حمل و نقل پایدار، منطقه4