پویان شهابیان - استادیار گروه شهرسازی واحد تهران مرکز دانشگاه آزاد اسلامی
مرجان گلی پور - دانشجوی دکتری تخصصی شهرسازی واحد تهران مرکز دانشگاه آزاد اسلامی

نمای هر ساختمان با نقش تعیین کننده ای که در شکل دهی به منظر شهری دارد تحت تاثیر عناصر و جزییات متعددی قرار دارد. بکارگیری مصالح متعدد با جنس، رنگ و بافت متفاوت اغتشاش و آشفتگی بصری را نه تنها در یک بنا بلکه در بدنه شهری به دنبال خواهد داشت. امروزه هر مالک نمای ساختمان خود را بدون توجه به سایر بناها و بر اساس سلایق و علایق خود می سازد و خواسته جداسازی بنای خود را از مجاورین عملی می سازد که حاصل آن آشفتگی بوجود آمده در بدنه و منظر شهری می باشد در نتیجه نماسازی بر اساس ضوابط مشخص که استفاده از نوع و رنگ مصالح را در چارچوب مشخصی ارایه نماید اجتناب ناپذیر است. مقاله حاضر به طور خاص تلاش دارد الگوی مدیریت بصری توسعه شهری را مورد بررسی قرار دهد. لذا آن دسته از مطالب مدیریت بصری که مرتبط با نمای ساختمانی می باشد از قبیل چارچوب بصری شهر و مفاهیم مرتبط با منظر بصری را مورد مداقه قرار می دهد. هدف اصلی، دستیابی به مفاهیم مرتبط با مدیریت بصری توسعه شهری به عنوان یکی از مولفه های کیفی محیط و در مواجهه با تغییر دیدگاه سنتی به فضای شهری و توجه به زمینه می باشد. بنابراین بخش اول، شامل تبیین اهمیت موضوع از لحاظ ارتباط آن با ضرورت ارتقا کیفی محیط، تغییر پارادیم ها در طراحی شهری و تغییر دیدگاه سنتی به فضای شهری و توجه به زمینه می باشد. بخش دوم به مروری بر تجارب مدیریت نمای شهری و هم چنین مدیریت بصری در کشورهای مختلف اختصاص دارد و بخش سوم شامل مبانی نظری می باشد که مفاهیم مرتبط با مدیریت بصری و نماهای ساختمانی را مورد بررسی قرار می دهد و در انتها پیشنهادات اصول مدیریت بصری با تاکید بر نماهای ساختمانی ارایه می شود. روش تحقیق متاثر از ماهیت پژوهش بر مبنای مطالعه اسنادی، کتابخانه ای و همچنین روش تحلیل محتوا و استدلال تهیه و تنظیم شده است. پیشنهادات و روش های اجرایی مطرح شده در قالب چهار دسته کلی ضوابط ، رویکردهای نوین شهرسازی ، استفاده از ابزار تکنولوژیکی و آموزش های شهروندی ارایه می شود.

فضای شهری، کیفیت، طراحی شهری، منظر شهری، مدیریت بصری، نما